Liveblog natuurijs - meer via schaatsen.nl/natuurijs

Eennachtsijsbaan Winterswijk in afwachting: 'Willen de baan goed hebben'

De Winterswijkse IJsvereniging is sinds afgelopen zomer in het bezit van een uniek ijsbaan. Dankzij een laag schuimbeton onder het asfalt kan er al na één nacht vorst geschaatst worden op een dun laagje ijs. De hevige sneeuwval gooide nu roet in het eten, maar de vereniging in het Gelderse dorp hoopt woensdag voor de derde keer dit seizoen open te gaan. Bekijk hier de video. 

Kramer en Verweij willen meedoen aan NK Natuurijs

Als het NK Natuurijs verreden wordt, willen Sven Kramer en Koen Verweij aan de start verschijnen. De langebaanschaatsers hebben zich gemeld bij Willem Hut, marathoncompetitieleider van de KNSB, voor een wildcard. "De reglementen voorzien erin om een team te laten starten van langebaanschaatsers die niet in het bezit zijn van een marathonlicentie", aldus Hut. 

Bestuur herhaalt: Geen Elfstedentocht in pandemie

Ook nu de schaatskoorts sterk oploopt in Nederland, blijft het bestuur van de Koninklijke Vereniging De Friesche Elf Steden vierkant achter het eerder ingenomen standpunt staan: een Elfstedentocht is niet mogelijk in de huidige pandemie. "Voor 100 procent, daar is geen twijfel over mogelijk", zegt voorzitter Wiebe Wieling tegen het ANP.

Waterschappen: gemalen stilleggen voor ijs kan niet overal

Waterschappen kunnen niet overal in het land meewerken aan schaatspret. Het is niet overal mogelijk om gemalen stil te leggen, zodat het ijs op sloten en vaarten sneller en mooier groeit. Met name in gebieden die ook te maken hebben met het hoge water in de rivieren kan dat voorlopig nog niet, waarschuwt de Unie van Waterschappen dinsdag.

In een deel van Nederland stond het water in sloten, singels, meren en kanalen al erg hoog. Daar is nog een flink pak sneeuw bijgekomen. Een schap moet daar nog veel water wegpompen, om te voorkomen dat er wateroverlast ontstaat. Water dat bemalen wordt bevriest niet mooi of helemaal niet.

In het westen van het land kan verzilting vanuit zee zorgen voor onbetrouwbaar ijs, aldus de unie. Ook ijs op ondergelopen uiterwaarden langs de rivieren is niet betrouwbaar. De waterschappen hebben steeds overleg met gemeenten en veiligheidsregio's over de ijsgroei. Op de websites van de organisaties staat vermeld waar veilig kan worden geschaatst.

'Heel Friesland wil de schaatsen uit het vet'

Nadat het waterschap in Friesland eerder al het zogenoemde 'draaiboek ijs' uit de kast had getrokken, zijn sinds maandag diverse sluizen gesloten en 90 procent van de poldergemalen in de provincie uitgezet. "Heel Friesland wil de schaatsen uit het vet. Uiteraard werken wij zo goed als wij kunnen mee aan het bevorderen van de ijsgroei. Vervolgens is het aan Koning Winter om de rest te doen", aldus een woordvoerster van Wetterskip Fryslân dinsdag.

Het uitzetten van de gemalen en het sluiten van sluizen zorgt voor rustiger water, waardoor zich een mooie ijsvloer kan vormen. Zaterdagavond stelde de provincie Friesland al een vaarverbod in voor alle vaarwegen, behalve die gebruikt worden voor de beroepsvaart. De Friesche IJsbond houdt nauwlettend in de gaten hoe het natuurijs zich ontwikkelt. Zodra schaatsen op natuurijs mogelijk is, maakt de bond op een kaart zichtbaar waar dat veilig kan.

Volgens de woordvoerster van het Friese waterschap is er in Friesland ondanks de stevige vorst nog geen sprake van elfstedenkoorts. "De Elfstedentocht lijkt nog erg ver weg. Daarvoor moet het wel twee weken lang flink hard vriezen." De laatste 'tocht der tochten' vond plaats op 4 januari 1997. Afgelopen weekend sloot voorzitter Wiebe Wieling van de Koninklijke Vereniging De Friesche Elf Steden uit dat er tijdens de coronapandemie een Elfstedentocht komt. Maar meerdere partijen in de Tweede Kamer zeiden maandag dat schaatstoertochten en wedstrijden op natuurijs toch mogelijk zouden moeten zijn.

Ook op andere plekken in het land nemen waterschappen maatregelen om de ijsgroei op sloten en kanalen te bevorderen. Zo liet het Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden zaterdag weten gemalen uit te zetten waar het kan.

Sneeuw op sommige plaatsen toch spelbreker mooi natuurijs

Op veel plaatsen ontstaat deze week prachtig schaatsijs, maar dat is niet overal het geval. Vooral in sloten en kleine vaarten heeft zich door de zware sneeuwval sneeuwijs gevormd. Sneeuwijs is een soort bruine slurrie (denk aan een slush puppy) die bevriest en erg broos is. Sneeuwijs is en blijft lang erg onbetrouwbaar. Juist de grote wateren vriezen deze week mooi dicht, waardoor komend weekend volop geschaatst kan worden.

Opvallend is dat het ook op delen van de Elfstedenroute tot sneeuwijs is gekomen. Onder andere de Bonkevaart in Leeuwarden ligt er slecht bij en ook vanuit Franeker kwamen meldingen van sneeuwijs. De grote meren liggen in Friesland nog wel open en juist daar vormt zich deze week een prachtige ijsvloer. Dit weekend kan het ijs daar zo'n 10 centimeter dik zijn. Vanaf 12 centimeter is het ijs dik genoeg om met meerdere mensen veilig te kunnen schaatsen.

In het midden en oosten, waar het nog wat kouder wordt dan in Noord-Nederland, kan de ijslaag dit weekend op plassen van een meter diep ongeveer 10 tot 14 centimeter dik zijn. Op plekken waar geen sneeuwijs ligt kan dan op grote schaal worden geschaatst. Op ijsbanen is het sowieso veilig om te schaatsen en veel banen kunnen hun deuren al in de tweede helft van deze week openen. Enkele ijsbanen die gebruik maken van een harde ondergrond zijn gisteren zelfs al open gegaan.

Geen marathon in Steenwijkerland

Burgemeester Rob Bats van de gemeente Steenwijkerland wil hoe dan ook geen marathon op natuurijs organiseren, ook als er een langere periode van vorst aan komt. "We kunnen gaan schaatsen op natuurijs, maar niet in wedstrijd- of evenementenverband. Wij maken hier geen uitzondering voor", aldus Bats.

Geen marathon dus, maar recreatief mag er wel worden geschaatst in de gemeente Steenwijkerland. "Inwoners van de gemeente kunnen gewoon schaatsen, mits binnen de richtlijnen. We gaan ook maatregelen treffen om ervoor te zorgen dat er niet teveel mensen naar de ijsbaan komen. Ik krijg ook de kriebels, maar we moeten ons echt even inhouden."

Burgemeesters: geen evenementen op het ijs

Festiviteiten op het ijs die veel schaatsers of veel toeschouwers trekken zijn onder de huidige coronamaatregelen niet mogelijk. Burgemeesters zullen er geen vergunning voor afgeven. Dergelijke bijeenkomsten zijn ook al gauw een evenement en dat is in elk geval verboden. Dat hebben de 25 burgemeesters die samen het Veiligheidsberaad vormen maandag met elkaar besproken.

"IJsclubs moeten nu geen ijsfeesten willen organiseren. Dat is binnen de geldende coronaregels niet te doen. Alleen al de verplichte 1,5 meter afstand tussen mensen maakt het bijna onmogelijk", aldus beraadsvoorzitter Hubert Bruls, tevens burgemeester van Nijmegen. 

Plas na plas sluit voor Vlaamse schaatsers

Nu ook in Vlaanderen de schaatskoorts oploopt, komen lokale bestuurders er vast in actie om schaatsers te weren. Zo blijft de groeiende ijsvloer op veel Vlaamse natuurplassen verboden terrein. Belgen mogen volgens de coronaregels het ijs op, mits er hooguit vier volwassenen samen op schaatsen en op 1,5 meter van elkaar. Door de stevige vorst is het ijs aan het eind van de week hier en daar waarschijnlijk dik genoeg.

Maar plaatselijke bestuurders en beheerders zien de schaatsers liever niet komen, uit angst voor al te grote drukte. Toen er in de kerstvakantie een laag sneeuw viel in de Ardennen, sloten burgemeesters ook al wegen om de toeloop te stuiten. In de natuurgebieden van Agentschap Natuur en Bos zijn schaatsers niet welkom, heeft de Vlaamse natuurbeheerder laten weten. Ook de Kraenepoel, een meer in Oost-Vlaanderen dat doorgaans veel schaatsers trekt, mag niemand op. Voor de vermaarde Damse Vaart, tussen Brugge en het Zeeuws-Vlaamse Sluis, dreigt mogelijk hetzelfde lot.

KNSB omarmt initiatieven voor wedstrijden op natuurijs

De KNSB omarmt de initiatieven die afgelopen weekend zijn ontstaan om op natuurijs marathonschaatswedstrijden te organiseren, zodra dat ijstechnisch mogelijk is en mits het door het ministerie van VWS wordt toegestaan. De honger naar natuurijs groeit met het uur. Daar kwam vanochtend een open brief overheen, van de gezamenlijke marathonschaatsteams, gericht aan de KNSB-directeuren Herman de Haan en Remy de Wit.

Zij hebben de teams intussen geantwoord en uitgenodigd om mee te praten. “Wij zijn blij verrast dat er nu mogelijk een kans ligt om hier iets bijzonders van te maken”, schrijven de KNSB-directeuren. “Het spreekt vanzelf dat wij de initiatieven volledig omarmen. Sterker nog, wij zijn al gestart met het voeren van verkennende gesprekken.” Lees hier meer.