Na driemaal goud en een bronzen plak op de Olympische Spelen van Beijing kwam er veel op Schouten af. Te veel, bleek toen het volgende seizoen van start was gegaan. De energie vloeide weg, het presteren ging moeizamer en Schouten had het zwaar. Begin dit jaar haalde ze tijdens het Daikin NK Afstanden ‘slechts’ brons op de 3000 meter en brak ze in gesprek met NOS-verslaggever Bert Maalderink.
Op nationale televisie barstte de Andijkse in tranen uit. Ze vertelde hoe moeilijk het afgelopen jaar was geweest. “Een moment van zwakte”, noemde ze het bewuste gesprek in eerste instantie. Nu kijkt ze er anders tegenaan, geeft de drievoudig olympisch kampioene toe. Ze kreeg erkenning van collega-kampioenen, andere sporters waren open over wat een stortvloed aan aandacht doet met een sporter. “Het is moeilijk uit te leggen, maar veel atleten herkenden het. Ik ben blij dat ik in dat interview open ben geweest en dat er meer waren die openheid durfden te geven.”
Coach Jillert Anema voorspelde dat het post-olympisch seizoen het zwaarste uit Schoutens carrière zou worden. “Hij waarschuwde me, maar ik weet niet of ik dit had kunnen voorkomen. Ik had meer nee kunnen zeggen, alleen zat ik in zo’n unieke situatie. Het kan zijn dat je dit nooit meer meemaakt. Dat maakt het lastig.”
Het schaatsen leed onder de overvloed aan aandacht en verplichtingen. Het overvolle programma van de veelzijdige Schouten werd aangepast, de opdracht van Anema en collega-coach Arjan Samplonius was simpel: Doe de dingen die je leuk vindt. “Zo kwam ik toch weer uit bij het schaatsen. Dat kostte veel energie, maar het was ongeveer het enige waar ik wakker van werd.”
Op haar tandvlees kwam Schouten door de rest van het seizoen. Ze trainde anders enbleef een paar wedstrijden aan de kant. Met haar laatste krachten reed ze in Heerenveen het WK Afstanden, waar ze goud pakte op de 5000 meter. Duidelijk was dat het in de zomer anders moest. Het afzeggen van zaken kwam doorgaans niet voor in het woordenboek van Schouten. Dat is veranderd. “Ik kan niet niks doen, daar word ik juist ongelukkig van. Ik ben voor mezelf gaan zorgen en neem meer rust. De focus lag altijd op trainen. Ik deed er heel veel naast, maar nu plan ik geen extra dingen in als er een zware training op het programma staat.”
“Ik ben nog steeds de nuchtere”, reageert Schouten op de vraag of ze als mens veranderd is. “Maar ik ben wel gegroeid, ik laat me niet meer bedonderen.” Focus op de sport is nog belangrijker geworden: “Vroeger trainde ik en vroegen mensen zich af waar ik het allemaal voor deed. Dat weten ze nu. Dan is het niet erg als ik een verjaardag of een babyshower mis. Er is meer begrip.”
Met het behalen van olympisch goud is de carrière van een atleet over het algemeen compleet. Wat is er daarna nog te halen in de sport? Voor Schouten is het duidelijk: “Harder schaatsen, dat is mijn drijfveer.” Dat wil ze doen door onder andere vaker aan te sluiten bij de mannen van Albert Heijn Zaanlander. “Ik kan er aardig de smoor in hebben als ik in de training een minder rondje rijd. De jongens dagen mij uit en als het de volgende training weer goed gaat, voel ik me ook weer goed. Daar haal ik voldoening uit.”
Met Jordan Stolz heeft Albert Heijn Zaanlander er een heel snelle man bij. Of Schouten zich kan optrekken aan het Amerikaanse supertalent? "Je hebt het over de wereldkampioen 500 meter bij de mannen, ik ben de wereldkampioen 5000 meter bij de vrouwen. We zijn heel anders, maar wie weet gaat het mij helpen. Misschien als hij drie rondjes hard op kop rijdt, dat ik dan wel kan volgen."
De motivatie om tot het uiterste te gaan en grenzen te verleggen is onverminderd aanwezig bij Schouten. “Niek Kimmann (BMX’er, red.) zei tijdens het recente WK dat hij moeite had om gemotiveerd te blijven. Hij heeft het hoogst haalbare bereikt. Deels snap ik dat, maar ik word nog steeds getriggerd. Het is niet zo: Irene is olympisch kampioen en het boeit allemaal niet meer. Dat heb ik niet. Ik wil nog winnen. Als dat weg is, stop ik.”