Het moment van: Patrick Vergeer

‘IK WAS MEGA IN VORM EN ZAT IN DE ULTIEME FLOW’
“Dat ene moment op het EK in 1998 in Budapest zal me altijd bijblijven. Ik was drieëntwintig jaar en ervoer ongekende focus en flow, iets dat moeilijk te beschrijven is. Het gebeurde op de laatste training voor de wedstrijd, op de donderdag. We waren aan het schaatsen en iets vreemds overkwam me. Ik vloog letterlijk over het ijs. Ik kreeg niets mee van wat er om me heen gebeurde en ik had slechts een gezichtsveld van een vlakje van vijf centimeter voor me in de verte. Het voelde alsof ik buiten mezelf trad, schaatsend zonder enige inspanning. Het was een moment van totale focus, maar ik begreep niet wat er met me gebeurde en ik durfde het niet met anderen te delen. 

Shorttrack is ‘een individuele teamsport’, zo noem ik het vaak. Ook toen al trainden we veel samen en deden we alles om elkaar te helpen. Toch was dit een moment dat ik dacht: dit kan ik niet delen. Ik was bang dat het invloed zou hebben op de keuze van de bondscoach; op zijn beslissing om mij mogelijk te passeren voor het team. Ik weet niet hoe het nu is, maar in mijn tijd heb ik niet ervaren dat dit makkelijk te bespreken was. Je was heel afhankelijk van zijn oordeel of hij je wel of niet opstelde, vooral in de relay. Ik wist niet wat er met me aan de hand was. Werd ik ziek? Het overviel mij enorm. Ik kon er niets mee en het maakte me heel onzeker.

Deze onzekerheid en het afhankelijkheidsgevoel naar de bondscoach was vier jaar eerder bij mij ontstaan. Alles kwam me tot die tijd aanwaaien. De gouden groep van de jaren ‘88 - ‘90 was afgezwaaid. Ik kon floreren, maar in 1994 brak ik mijn bovenbeen. Vanaf toen voelde ik me overgeleverd aan mijn eigen wederopstanding, maar ook aan de keuzes van de bondscoach. Ik merkte hoe belangrijk het was hoe je werd gezien door de persoon die de selecties maakte. Op die ene donderdag voor het EK schoot dit weer door m’n hoofd. Het frustreerde me dat ik het niet begreep en niet durfde te zeggen.

Na de training bleef ik malen: Wat is er aan de hand? Klopt dit?  Ik voelde me fit, maar misschien was dit het begin van iets slechts. Zou ik in elkaar storten? Was het een reactie van het op een haar na missen van de Olympische Spelen met de mannenploeg? Of zou dit het effect zijn van dat ik in deze periode voor het eerst voor mezelf koos? Voorheen was ik altijd de ‘lijm’ in de ploeg, de sfeermaker en de ‘reservecoach’ van de groep. Nu durfde ik ‘nee’ te zeggen en ging ik volledig voor mijn eigen prestaties. 

Het betaalde zich uit en ik reed superlekker en toch overkwam het me: een gevoel dat ik totaal niet kende. Het leidde me ontzettend af van de focus op de wedstrijd. Wanneer zou ik erdoorheen zakken?  Het bleef me het gehele toernooi achtervolgen en ik voelde mij erg “alleen”. Met de mannenrelay wonnen we dat weekend nog brons, maar individueel had er bij mij zoveel meer ingezeten. 

Zo sterk zoals ik het op die donderdag heb ervaren, is nooit meer gebeurd. Pas na m’n carrière kwam ik erachter dat ik toen in volledige focus zat. Ik was mega in vorm en zat in de ultieme flow. Had ik het op dat moment maar geweten. Ook al is shorttrack veelal ‘samen’, in the end ben je toch alleen. Ik kan me voorstellen dat er misschien meer rijders zijn met een dergelijke ervaring. Besef dan één ding: maak je geen zorgen, je bent in topvorm!”