Op dus naar de Zuid-Limburgse heuvels, de voedingsbodem voor een mooie winter van een sympathiek, bescheiden ploegje dat vooral door geestdrift gedreven straks graag de ‘luis in de pels’ van de topteams is op het ijs. Good-old Siep, 68 intussen maar nog net zo gepassioneerd als de marinier die hij was in zijn fitste jaren van zijn leven, merkt zo nu en dan ook dat het lichaam protesteert. Later deze middag gebeurt dat bij veel van zijn schaatsers die in de verzengende hitte de naar het schijnt ‘moeilijkste beklimming van Nederland’ tig keer moeten op klauteren met de racefiets. Sommigen staken die strijd van de misselijkheid, anderen houden er tot laat in de avond braakneigingen aan over, en de meesten zullen in stilte de pittige opdracht én coach Hoekstra verwensen. Al beseft iedereen: stevig zaaien kan ook een prachtige oogst opleveren.
Maar goed, even terug naar Hoekstra, die bij aankomst in het verblijf van de ploeg (appartementencomplex PaNOORama in Noorbeek) plotseling op twee achter elkaar geplaatste tuintafels klimt. Wat er precies is voorgevallen, kan hij zelf ook niet reconstrueren, feit is dat een spier in zijn linkerkuit hem heeft teruggefloten. De pijn zal en moet worden weggemasseerd door Helma Regts, medebegeleidster van het team die over behoorlijk vaardige handen blijkt te beschikken. Hoekstra heeft het bij herhaling niet best, wanneer de moeder van drie schaatsers in de formatie (Marwin, Kim en Dyon Talsma) flink op plek knijpt waar de spierknoop zit. “Ja, daar, Helma!”, gromt Hoekstra een paar keer met ingehouden stem. ‘Spaar me niet!”
Het is een grappige, ongewone start van een middag in de keuken kijken bij Team FrySk. Te ervaren hoe ijssportliefhebbers - met dezelfde grote dromen als vaderlands toppers die mooie salarissen vangen en over de randvoorwaarden geen klagen hebben - zich gedragen, presteren en bereid zijn zich binnenstebuiten te keren om te verbeteren. Daaraan toegevoegd: in de wetenschap dat alle zomerse arbeid nooit garanties geeft voor geweldige resultaten op het ijs. Maar dat geldt voor allen die zich gereedmaken voor de schaatswinter, nietwaar?
Het moet gezegd: de vier kilometer lange Camerig, grofweg tussen Epen en Vaals gelegen, terroriseert de benen van de rijders en rijdsters op niet mis te verstane wijze. Zodra de mannen en vrouwen het punt passeren waar Hoekstra en Regts hen onophoudelijk aanmoedigingen (‘Goed zo! Hup, hup, hup! ‘Tandje groter, TANDJE GROTER!!’ etc.) naroepen, vertelt hun lichaamstaal steeds hoe ze opschuiven naar de denkbeeldige afgrond van hun kunnen. Ju-Lin de Visser moet elke keer haar lactaat laten testen: zij volgt een ietwat ander schema dan de rest en aan de hand van de tussentijdse metingen houden de trainers in de gaten of de inspanningen parallel lopen aan de waarden.
Het afpeigeren duurt een uur. Op het terras van een camping aan de route strijkt de hele bups naderhand neer: zo wil Hoekstra dat. Teamspirit is een belangrijk goed waar hij voortdurend op hamert; dat ontstaat ook door gezamenlijk stoom af te blazen, onder het genot van een glas frisdrank, een bijna onvermijdelijk stuk Limburgse vlaai, of zelfs een duik in het water van een beek. Onbewust wisselen de schaatsers hun ervaringen uit. Hoekstra doceert desgevraagd over de werking van het menselijk lichaam dat niet zomaar akkoord gaat met het steeds willen verleggen van de pijngrens. De commentaren komen aardig overeen met zijn vooraf gedane voorspellingen. “Straks komen ze terug met de opmerking dat ze hun hartslag niet haalden of het afgesproken vermogen. Wat logisch is: er is na drie dagen sprake van een beetje vermoeidheid. Met name de jongens trainen te hard. De nieuwelingen fietsen hier voor het eerst, willen erop klappen en betalen dat in zo’n training als vanmiddag.”