Ingo Bos over het verlies van zijn Marieke: ‘De schaatswereld trekt mij er doorheen’

Op 19 januari van dit jaar was er nog niets aan de hand. Het leven leek zijn gewone gang te gaan voor schaatscoach Ingo Bos en zijn vrouw Marieke. Maar de volgende dag veranderde alles. Marieke kreeg een hevige griep, met hoge koorts die vier dagen aanhield. Hoewel haar temperatuur uiteindelijk zakte, bleef zij worstelen met slapeloosheid. Binnen een week na het begin van haar ziekte werd ze getroffen door een zware depressie.

De plotselinge en ernstige verandering in haar welzijn was een enorme schok. Marieke had geen voorgeschiedenis op het gebied van mentale gezondheid, wat nog meer verwarring met zich meebracht. Bos: "Dit maakte het des te schrijnender dat de juiste diagnose en behandeling uitbleven Achteraf gezien heeft Marieke mogelijk een hersenvliesontsteking opgelopen die deze ernstige symptomen veroorzaakte. Hadden we dit maar geweten”, klinkt het met veel verdriet.

De situatie verslechterde snel. Marieke werd vrijwillig opgenomen in een instelling. Ondanks de inspanningen van de zorg en haar familie, vond zij geen verlichting van haar symptomen.

Het contrast was enorm. Ondertussen was Ingo’s pupil bij Gewest Fryslân, Isabel Grevelt, Nederlands kampioene sprint geworden. “Marieke had dit gezien; het is nog in haar medische schriftje geschreven. Daar was ze zo trots op.” Isabel mocht naar het WK Sprint in Inzell en voorafgaand nog naar het WK Afstanden in Calgary. Ingo ging met haar mee, maar keerde twee dagen later vanuit Canada weer huiswaarts. “De situatie met Marieke was te onzeker. Ik moest terug naar huis. Het begrip, de steun en medewerking die ik toen heb mogen ontvangen van Isabel, de KNSB (met speciale dank aan Arno Schrama) en coaches wereldwijd was hartverwarmend."

Ingo beschrijft de drie maanden na het begin van Mariekes ziekte als een tijd vol angst en onzekerheid. "Elke keer was er weer hoop op nieuwe medicatie, maar niets leek te werken. Marieke zag geen uitweg meer. Ze was zo depressief, het was een hel voor haar."

En toen gebeurde het ondenkbare. Op 24 april kreeg Ingo het afschuwelijke belletje dat je nooit in je leven hoopt te krijgen. De ziekte was haar fataal geworden; 'Mickey' was overleden… “Mijn wereld stortte in…”, vertelt Ingo, die het nieuws daarna aan hun jongens, Abel (9) en Axel (6), moest over zien te brengen. Hij moest hen opvangen in een tijd van groot verdriet, verwarring en nieuwe realiteit. Toch probeerden de zoons hun leven zo normaal mogelijk voort te zetten. “Axel wilde naar zwemles en de Koningsspelen… Marieke had zijn kleding nog klaargelegd.” Het alledaagse moest doorgaan, ondanks de allesoverheersende leegte.

“De kinderen beleven het verlies elk op hun eigen manier”, gaat Ingo verder. “Vooral de zondagen zijn pittig. De emoties komen dan naar boven. Voor de jongste, Axel, is het moeilijker om het in perspectief te plaatsen.” Zo is het idee van een tijdcapsule ontstaan, waarin mensen herinneringen en anekdotes over Marieke kunnen delen. “Dit geeft Axel een manier om meer over zijn moeder te weten te komen en haar nalatenschap te voelen. Abel, de oudste, begrijpt het verlies beter en haalt troost uit de steun van zijn schaatsvrienden en het behouden van gezamenlijke tradities.”

"Het is moeilijk om te weten hoe je verder moet na zo'n tragedie," geeft Ingo toe, “maar ik weet dat Marieke trots zou zijn op hoe we ons staande houden. We moeten het beste ervan maken, voor haar en voor onszelf."

Ondersteuning vanuit de omgeving speelt een cruciale rol in dit proces. Bos noemt de onvoorwaardelijke steun van familie, vrienden, buren, oud-collega’s (vanuit zijn achtergrond als schoolpsycholoog/orthopedagoog) én de schaatswereld. In het bijzonder het Gewest Fryslân. Het is niet voor niets dat Ingo de liefde van zijn leven ontmoette op ijsbaan Kardinge. Het was niet alleen de praktische steun die hielp, maar ook het emotionele vangnet dat de schaatsgemeenschap bood. Ingo spreekt met warmte over zijn collega's en vrienden, zoals Martin ten Hove en Erik Bouwman, met wie hij al sinds zijn jeugd schaatste. "Deze vriendschap is meer dan schaatsen," zegt hij.

De Groninger gaat verder: “Het kan het verdriet niet wegnemen, maar ik heb nooit gedacht dat zoveel lieve mensen uit het schaatsen zoveel steun kunnen bieden. Ze zeggen wel ‘Topsport is hard’, maar de liefde die we - zelfs uit meest onverwachte hoek - mogen ontvangen, is alles overstijgend.”

Het schaatsen blijft een ankerpunt in Ingo's leven. Ondanks zijn overwegingen om te stoppen met het coachen en terug te keren naar het onderwijs, vond hij zichzelf toch weer op het ijs. Het biedt een structuur en een doel, iets waar Marieke hem ook altijd in gestimuleerd heeft en waar hij zich aan vast kan houden in een tijd van chaos. “Ze gunde mij de stap om verder te gaan in het schaatsen. We hebben de sport samen beleefd en doorleefd. Om die jongens en meiden van mijn team weer te zien geeft me dan ook extra energie.” Hij beschrijft hoe het zien van zijn sporters hem helpt om de dag door te komen. “Ook binnen onze begeleidingsstaf, onder wie collega Peter Kolder of coach Geert Kuiper die tijdelijk voor mij inspringt, is een hoge mate van verbondenheid. Dat zijn dingen die je er doorheen trekken." Dit netwerk geeft Ingo de ruimte en het vertrouwen om zijn werk als coach voort te kunnen zetten.

Ook kan hij terecht bij een oude bekende van hem en Marieke, sportpsycholoog Nienke Klopstra van Topsport Noord. Bos: "Mijn insteek is dat je niet per definitie therapie nodig hebt om hier doorheen te komen. Je moet je ook zelf een eind kunnen redden. Het gaat erom een evenwicht te vinden tussen professionele hulp en eigen kracht. Het feit dat ik weet dat ik overal terecht kan en dat mensen er voor je zijn, steunt dat en kan net even dat zetje geven."

De trainer uit Groningen is sinds het grote verlies voor het eerst weer op trainingskamp geweest naar Inzell. “In eerste instantie vond ik het heel spannend. Je komt weer veel mensen tegen. Het was soms taai, maar ik durf het aan te gaan. Ik loop er niet voor weg. We proberen gewoon en dan zien we wel hoe het loopt. Hoe het team me heeft opgevangen daar, voelde als een warm bad. Dat geeft een goed gevoel en vertrouwen voor de toekomst.” En of mensen erover moeten beginnen als ze Ingo tegenkomen, antwoord hij: “Ik weet het zelf soms ook niet. Luister naar je gevoel, zou ik zeggen. Mensen bedoelen het goed, hierin is alles oké.”

Het leven zonder ‘kleurrijke, krachtige en energieke Marieke’ is moeilijk en soms ondraaglijk, maar Ingo blijft doorgaan, voor zijn kinderen, voor zichzelf en voor de liefde die ze samen deelden. Haar positieve invloed blijft voelbaar. Marieke’s sportiviteit en respect voor anderen hebben een diepe indruk op hem gemaakt. Ze gaf Ingo de moed en het vertrouwen om door te zetten, om sterk te zijn en voor hun gezin te zorgen. In zijn hart blijft Marieke altijd bij hem; een onzichtbare gids die hem helpt zijn weg te vinden in deze nieuwe wereld.

Marieke zou zaterdag 38 jaar zijn geworden: