De Olympic Oval piept en kraakt: 'Hele spul kan het zomaar begeven'

De Olympic Oval werd voor de Spelen van Calgary in 1988 gebouwd met het idee dat de faciliteit 25 jaar lang dienst zouden doen voor sporters, studenten en inwoners van de stad in Alberta. Inmiddels zijn we 38 jaar verder en is duidelijk dat de boel piept en kraakt. Baandirecteur Mark Messer, die al sinds de bouw van het complex werkzaam is bij de ijsbaan, zei deze week tegen The Canadian Press News: “Alles wat we kunnen doen qua onderhoud, hebben we gedaan. De enige manier om de boel te redden is het vervangen van de complete vloer. Dat is het meest urgente. Als we geen ijs kunnen maken, zijn we geen ijsbaan.” Het buizensysteem onder de baan lekt al enkele jaren en het is volgens Messer wachten tot de ijsbaan het echt begeeft: “Dat is een kwestie van tijd.”

De crux in de discussie rond de renovatie van de Olympic Oval zit vooral in de vraag wie gaat opdraaien voor de kosten. Er hangt namelijk een fors prijskaartje aan: zo’n zestig miljoen dollar, omgerekend veertig miljoen euro. De minister van Sport van de provincie Alberta heeft al een verzoek neergelegd bij de landelijke overheid, maar er zit weinig schot in de zaak. Omdat het ijsbastion van Calgary op universiteitsgrond ligt, komt het niet direct in aanmerking voor bepaalde subsidies.

Remmelt, Mark Messer luidt de noodklok rond de Olympic Oval en ook jouw schaatsers spreken hun zorgen uit. Hoe hangt de vlag erbij?
“De vlag hangt wat halfstok”, begint Eldering met zijn kenmerkende lach. “We hebben hier problemen met het ijs. De machines zijn oud. Sinds de opening in 1987 is er niets meer vernieuwd, we hebben een compleet nieuwe ijsbaan nodig. Daarover wordt nu gesproken. De lobby is in volle gang. Omdat de ijsbaan vast ligt aan de universiteit, kunnen private partijen niet zomaar instappen. De boel is de afgelopen jaren flink verouderd en met de World Cup voor de deur is dit het moment om er rumoer over te maken. Er liggen voorstellen, dit weekend komen allerlei belangrijke mensen zodat we kunnen laten zien dat het langebaanschaatsen hier leeft. Uiteindelijk moet er geld komen. Er is zestig miljoen nodig, een aanzienlijk bedrag. Dat moet ergens vandaan komen.”

De nieuwe ijsbaan in Quebec heeft zo’n 68,7 miljoen dollar (45 miljoen euro) gekost, dat geeft wel aan op welke schaal deze renovatie uitgevoerd moet worden.
“De Olympic Oval had altijd een goede reputatie, het was een snelle baan. Eigenlijk moet er een compleet nieuwe baan gebouwd worden, dat is heel jammer. Ze kunnen er niet meer tegenaan koelen. De buizen onder de ijsvloer zijn dichtgeslibd en daarmee wordt de de hoeveelheid ammoniak die erdoorheen stroomt steeds minder. Het gevolg is dat de koeling minder goed werkt en er weinig grip is op de ijsvloer. Dat is ook de reden dat we snelheid verliezen. We krijgen de ijsvloer niet meer zo koud als Salt Lake City of Heerenveen. Het ijs is nu heel dun geschaafd zodat de koeling optimaal kan werken. Deze week ziet het er best wel goed uit, maar als de World Cup voorbij is, wordt het ijs weer dikker zodat het publiek er veilig op kan. Dan is het ook kouder in de hal en zijn de omstandigheden minder gunstig. Ze doen uitstekend hun best voor de World Cup, maar daarvoor en daarna is het minder dan we eigenlijk gewend zijn.”

In het gebouw prijkt nog altijd de titel ‘snelste ijsbaan ter wereld’, maar er wordt aanzienlijk minder hard gereden dan voorheen…
“Dat is zeker. Begin januari hebben we hier de kwalificatiewedstrijden gehad voor de World Cups, toen reed Conor Howe een 1.42,6 en een 1.07,2. Dat zijn geen wereldrecords, maar wel snelle tijden. Soms is het even heel snel en ik denk dat het dit weekend ook hard kan gaan. De ijsmeesters doen hun best, maar het is altijd de vraag of het houdbaar is.”

Een deel van de ploeg zit in Quebec, jij met de andere helft in Calgary. Dat lijkt mij ook niet bevorderlijk om een punt te maken dat Calgary móet overleven. Is die situatie houdbaar?
“Canada is een tweetalig land en bovendien heel uitgestrekt. In Quebec hebben ze ook een grote groep schaatsers, overwegend Franstalig. Financieel zou het gunstiger zijn om naar één trainingscentrum te gaan, maar vanwege de grootte van het land heeft men ervoor gekozen die twee locaties open te houden. Daar maken we het beste van. Die twee samenvoegen zie ik niet gebeuren, ook omdat de huidige situatie sportief gezien beter is. Er zou een enorme cultuuromslag nodig zijn. Ze hebben in Quebec net een nieuwe baan, daar gaan ze gewoon mee door. En ik zit hier prima in Calgary. Qua ontwikkelingen lopen we een beetje achter op Quebec, daar hebben ze nieuwe faciliteiten. Maar we dealen ermee.

Ivanie Blondin sprak zich uit over de onzekerheid die de huidige situatie in Calgary met zich meebrengt. Ze zei dat in Calgary alles ‘aan een zijden draadje hangt’. Jouw sporters maken zich zorgen of ze de hele route naar de Olympische Spelen in Milaan nog wel ijs hebben. Hoe sta jij daarin?
“Het hele spul kan het zomaar begeven, dat is zeker zo. Maar ik ben over het algemeen iets positiever ingesteld. Ik denk dat het tot aan de Spelen van Milaan houdbaar is, maar het is de hoogste tijd dat er wat nieuws komt. Deze baan ligt er bijna veertig jaar, in die tijd hebben ze Thialf wel drie keer verbouwd. Dat is hier niet gebeurd, heel jammer. Als we de Olympische Spelen in 2026 hier hadden kunnen krijgen, was het een stuk gunstiger geweest. Dan was er geld om alles te verbouwen. Nu moeten we afwachten tot er een yes komt en dat is maar de vraag.”

Calgary 2026 is uiteindelijk tegengehouden door de lokale bevolking, nietwaar?
“Er is een referendum gehouden waarbij de uitslag heel dicht bij elkaar lag, 56 procent stemde tegen. De bevolking wilde het niet, daar zijn wij nu een beetje de dupe van. Maar zo zie ik het niet, it is what it is en we moeten er het beste van maken. Daar zijn we goed in. Een nieuwe baan zou voor het Canadese schaatsen heel goed zijn. Nu het minder gaat moeten we op de knieën en hopen dat ze ons wat geld toeschuiven. We praten niet meer over een verbouwing van een paar miljoen, het is een investering van 60 miljoen. Dat is vrij pittig.”

Wat betekent het op sportief vlak voor jou en de schaatsers?
“Het is niet makkelijk. Als het doorgaat, dan moet die renovatie beginnen als wij vertrekken naar Milaan voor de Olympische Spelen. Maar eerst moet er een klap op gegeven worden. Als de renovatie begint, is het niet een kwestie van een paar maanden voordat we weer toegang hebben tot de Oval. Dan hebben we een tijd geen ijs, daar moeten we iets op verzinnen. In 2020 was Calgary ook een tijd dicht en zijn we uitgeweken naar Fort St. John, naast Calgary en Quebec de enige 400-meterbaan in Canada. Wat er gaat gebeuren, is afwachten. Nu zijn we volop in voorbereiding op de Olympische Spelen van Milaan.”

Tot slot, even een vooruitblik op aankomend weekend. Gaan we nog wereldrecords zien?
“Op de 1000 en 1500 meter wordt het heel lastig om wereldrecords te rijden, de vijf kilometer bij de vrouwen staat eveneens heel scherp. De vrouwen hebben op de 500 meter op dit moment niet het niveau. Bij de mannen zou het kunnen, maar moet alles kloppen. Op de tien kilometer is het mogelijk om een wereldrecord te rijden. Onze rijders gaan het goed doen, of ze kunnen winnen is niet te zeggen, maar ze staan er goed op.”