Evert schaatste, zijn vrouw Jannette tikte het verhaal van de Van Benthems

Wil je kans maken op het gesigneerde boek over Evert van Benthem? Laat dan onderaan de pagina je gegevens achter!

Evert – op 21 november wordt-ie 66 – glundert de hele middag door. Het weerzien met tal van krijgsmakkers uit de periode dat hij meer marathonman was dan de veehouder die moest trainen en zijn vrouw onder de koeien liet kruipen om te melken, is een feest der herkenning. Hij vliegt ze allemaal om de nek: Co Giling, Jan Kooiman, Jos Pronk, Jos Niesten, Teun Busser, Rein Jonker, Nanne Samplonius… de reeks van grote namen die helaas allang weer in de vergetelheid zijn geraakt, is eindeloos. Ook de winnaressen van de edities waaraan hij zonder het ooit te hebben gewild zijn heldenstatus heeft te danken, worden innig omhelsd. Lenie van der Hoorn (eerste in 1985), Tineke Dijkshoorn (1986) en Klasina Seinstra (1997) vinden het prachtig zich weer een paar uur te kunnen onderdompelen in de heroïek van destijds.

Het is onvergetelijke schaatsgeschiedenis. Puur Hollands erfgoed. Op 21 februari 1985 bracht deze nog altijd afgetrainde melkveeboer uit Sint Jansklooster, klein van stuk, heel bescheiden maar oh zo veel mans op de schaats, Nederland in vervoering. Evert van Benthem won de 13de Elfstedentocht. Zijn leven stond plotseling op z’n kop. De legende was geboren, én werd nog groter toen hij de winter erna dezelfde streek uithaalde. Hij wist dat het bijzonder was; toch kregen het succes en al die aandacht geen vat op de vriendelijke sportman. Evert bleef boeren, de familieman en schaatste nog een tiental jaren door, om kort na de eeuwwisseling met het gezin te emigreren naar Canada. Een agrarisch bedrijf runnen was machtig, maar niet met de restricties die de Nederlandse overheid bedacht.

Bijna een kwarteeuw later. Er is oneindig veel gebeurd in het bestaan van de Van Benthems die aan de overkant van de Atlantische oceaan het succes van een gezonde onderneming aan geluk hebben gekoppeld door keihard te werken. “Ook door veel meer vooruit te kijken dan terug te blikken”, vertelt Jannette, die in al die Canadese jaren meer dan eens is bevangen door de gedachte dat de herinneringen van haar levensreis aan de zijde van een ‘wereldberoemde’ schaatser bewaard zouden moeten worden. “Wat nou, als we er straks niet meer zijn, en onze kinderen en kleinkinderen straks heel weinig weten van wat hun ouders hebben meegemaakt. Dat moet in een boek!”

Ze is er eerder zo vaak al aan begonnen. “Alleen, ik kan niet typen en weet niks van computers. Daarbij ontbrak het me meestal aan tijd, omdat ons leven zo druk was en is. Soms kwam ik op zolder alle dozen tegen waarin onze geschiedenis zat opgeborgen. Een keer ben ik een middag gaan lezen wat er allemaal is geschreven over Evert, het schaatsen, de boerderij. Ik bekeek de krantenknipsels en dacht: wat moeten de jongens hier nu mee? Het is tijd om alles op een rijtje te zetten. Hoe het begon, onze verliefdheid, het schaatsen, de emigratie, noem maar op…"

Eindelijk, op 4 april 2024 heeft Jannet een mailtje gestuurd naar journalist én de marathonspecialist in de actieve jaren van Evert; Ron Couwenhoven. ‘Is een boek over ons leven niet leuk om te maken, en wil je me helpen?’ “Dat wilde hij gelukkig. Vanaf dat moment ben ik gaan schrijven. Je mag gerust weten dat ik onderweg regelmatig een traantje heb moeten laten. Er zit veel emotie in.”

Couwenhoven (78): “Wat Jannette me stuurde, was geweldig. En veel tekst, na een paar maanden zaten we aan de driehonderd pagina’s. Dat vond ik genoeg.” “Terwijl ik nog lang niet klaar was met de verhalen over ons boerenbedrijf”, piept Janette er tussendoor. “Gelukkig bleek Ron zich te hebben verrekend.”

In 265 pagina’s uitpuilend van schitterende anekdotes en niet eerder onthulde details ligt de gezamenlijke cv nu vast. Evert! Had overigens net zo goed 13! kunnen heten, want dat getal keert onophoudelijk terug in de vertellingen. 13 als beennummer dat Evert is gaan dragen, nadat hij overstapte van de B- naar de A-rijders. De eerste Elftstedentocht die hij heeft gewonnen, is de dertiende in de geschiedenis van het evenement. Zijn eerste zege in een kunstijsmarathon? Op 13 januari. En zo kunnen er veel zaken aan Everts persoonlijke geluksgetal worden verbonden.

“Ik ben zo ontzettend trots, na al die jaren waarin een boek van mij niet zo hoefde. Ik had, we hadden het veel te druk met boeren, ondernemen, emigreren. Naarmate de jaren echter verstrijken word je ouder, en de kinderen kleine Canadesies. ‘Als die ooit willen weten hoe het allemaal is gegaan met ons gezin, moeten we een boek schrijven voordat we dood zijn', zei Jannette steeds. Zo is het gekomen”, aldus Evert tot zijn gehoor van zo’n honderdvijftig gasten in de zaal.

Het karwei is afgerond, de wereld weet nu van de aanstaande bestseller. Evert kan niet genoeg herhalen hoe trots hij is op zijn Jannette, én eindeloos dankbaar voor haar inspanningen. Die complimenten lijken de auteur in alle hectiek te ontgaan. Het boek mag af zijn, zij blijkt bij lange na niet klaar. “Evert! moet nog vertaald worden, want onze kleinkinderen kunnen het nu niet lezen. Gelukkig heb ik een Australische vriend die me zal helpen…”

De winactie is inmiddels afgelopen, de winnaar ontvangt bericht.