Gouden debuut in World Tour voor Xandra Velzeboer

Velzeboer (23) was ook gelijk de enige Europese medaillewinnares van de eerste finaledag. Zij werd geflankeerd door twee Amerikaansen (Kristen Santos tweede, Corinne Stoddard derde) na het enige individuele onderdeel voor vrouwen dat al volledig werd afgewerkt. Bij de mannen maakte Canadees William Dandjinou de dienst uit door zowel de 1500 meter als de 500 meter naar zich toe te trekken. Hij vond zijn bebaarde landgenoot Steven Dubois twee keer naast zich op het podium (tweede op zijn favoriete 500 meter, derde op de 1500); de overige plaatsen waren voor de Koreaanse topper Ji Won Park, zilver op de 1500 meter, en Xiaojun Lin uit China bij wie brons om de nek bungelde na de 500 meter.

Aan Velzeboers goud, de tweede van haar carrière op de 1000 meter - als we voor het gemak de World Tour koppelen aan de voorloper World Cup – kleefden bloed, zweet en tranen. Want als er een ding al duidelijk is geworden door de nieuwe competitie-opzet, met een ander wedstrijdschema, is het dat ’s werelds beste rijdsters en rijders vaker op elkaar zullen stuiten dan voorheen. De oude wereldbeker bevatte in elk weekend een afstand die twee keer op het programma stond, wat automatische tot een grotere spreiding van het deelnemersveld en daarmee de kanjers leidde.

Zo trof Velzeboer in de kwartfinale, de halve finale en in de strijd om de prijzen en de punten steeds grootheid Choi Minjeong. De Zuid-Koreaanse die drie keer olympisch goud won en tot vier keer toe de wereldkampioene allround werd, ontbrak vorige winter in het internationale circuit. Met een opgeladen batterij bleek ze alweer aardig op dreef in de duels: Velzeboer eindigde twee keer achter haar. Pas toen de apotheose werd opgediend, kon er niemand op tegen de blonde ijsvorstin. “Bloed, zweet en tranen…, ja, zo kun je dat wel stellen, vooral omdat het concept van de World Tour anders is dan we gewend waren. Wat je hier in de finale aan tegenstanders treft, staat gelijk aan het wereldkampioenschap”, zei de kopvrouw van de Dutch Lions die intussen het eerste tiental aan gouden (wereldbeker)plakken in bezit heeft.

“Ik was direct na de finale van de 1000 meter vol ongeloof over deze afloop”, vertelde Velzeboer verder. “Al voelde ik me oké, in de kwartfinale en halve finale had ik iets van onrust in me, wat ervoor zorgde dat ik in de beginfase van die races te veel energie stak in het zoeken naar m’n positie. Het vermoeide me, en Choi kon ervan profiteren door me in te halen en voor me te finishen. Daar had ik tijdens de finale helemaal geen last meer van: ik hield prima mijn ruimte, wachtte het juiste moment af en deed steeds de goede dingen op de perfecte momenten. Ik vertrouwde op mijn race-instinct, terwijl ik in de eerdere races misschien te veel aan het nadenken was. Eerlijk gezegd weet ik niet eens meer wat ik gedurende mijn slotwedstrijd heb gedaan. Dat is denk ik een mooi teken, want dat betekent dat je in een goede flow verkeert. Ik voelde ook dat ik mezelf onder controle had. Dat geeft een boost voor de volgende wedstrijden. Voor de finale dacht ik alleen: nu wordt het echt leuk! En dat werd het ook, haha!”

De zilveren plak die Velzeboer met haar zus Michelle, Diede van Oorschot, Angel Daleman en reserve Zoë Deltrap tegen het einde van de dag ontving bij de huldiging en kort daarna moest worden ingeruild tegen een bronzen, noemde ze een heel waardevolle. Waar de Nederlandse vrouwen de voorbije jaren haast onklopbaar waren op het estafettenummer, traden ze zaterdag aan met een onervaren équipe. Geen Suzanne Schulting, geen Selma Poutsma, geen Yara van Kerkhof, dat scheelde een slok op een borrel.
Toen Michelle Velzeboer al vroeg in de strijd onderuit werd gekegeld door de Canadese Florence Brunelle (het leverde de Noord-Amerikaanse ploeg een penalty op en kostte de gouden medaille), leek het pleit beslecht. Omdat ook Korea voortijdig sneuvelde, werd het toch een gevecht om in elk geval brons. De diskwalificatie van Canada betekende in eerste instantie promotie naar de tweede plek, tot grote vreugde van de vijf meiden. Totdat de jury nog eens uitvoerig de finishvideobeelden had bestudeerd en concludeerde dat het Aziatische legertje voor TeamNL was binnengegleden.

“In een heel nieuwe opstelling zo’n uitslag neerzetten is prachtig”, vond Xandra, nog voor ze deze herziening van de uitslag had meegekregen. Ze had name genoten van de inzet die iedereen toonde om er het beste resultaat uit te slepen. “We streden heel lang voor de winst, dat was super. In de nabespreking zullen er ongetwijfeld wat foutjes worden aangehaald, maar de winst zit ’m in het feit dat we hiermee verder kunnen bouwen. Op deze manier leren we veel en kan ik in mijn andere rol (als aanvoerster, red.) mijn ervaring delen met de anderen.”

Over dat groepsproces gesproken: de swingende relay die het mannenkwartet op de ijsvloer van de Maurice-Richard legde, doet vermoeden dat Oranje deze winter vaker graantjes kan meepikken uit de ruif. “We hebben volgens mij nog nooit zo gemakkelijk een halve finale gewonnen”, meende Jens van ’t Wout, die met een briljante passeerbeweging in de laatste bocht het favoriete China nog te kijk zette. “Dit was top, en helpt me ook de resultaten de 1500 en 500 meter een beetje te doen vergeten. Die eerste afstand kon ik niet beter. Kijk naar de rondetijden in de slotfase: ik reed 8,3, 8,4 en opnieuw 8,3, wat bloedhard is. Ik rijd steeds beter en makkelijker. Het was zeker geen kwestie van te veel afwachten; het lukte me simpelweg niet nog bij de snelste mannen vooraan te geraken. Ik kon niets meer doen tegen Park en Dandjinou. Die mannen hebben bewezen dat ze op dit moment supergoed zijn.”

In het nieuwe format van de World Tour moesten de atleten wennen aan de kortere pauzes tussen hun ijsoptredens. “Dat maakt het extra zwaar. William (Dandjinoi, red.) en Park rijden net als ik alle drie nummers. Dat is pittig.” Hij voegde er in een adem achteraan: “Geen excuses hè. Dit is waar ik van houd. Racen, knokken, vechten met de jongens van de andere landen. Je hebt dagen waarop het wat meer meezit. Op zich geloof ik dat we een prima weekend beleven. Er zit gewoon een beetje shorttrack in.” Wat hij bedoelde: pech zit zo verweven in deze sport, daar moet je mee kunnen omgaan.

Alle uitslagen van de World Tour in Montréal kunnen hier worden gevonden.