In het eerste deel van het fraaie boek beschrijft Hedman Bijlsma de aanleiding tot én de eigenlijke oprichting van de Friesche IJsbond in 1886. Een bond die in de eerste decennia van zijn bestaan vooral in de bres sprong als belangenbehartiger van alle ijsgebruikers. Van meet af aan bond de nieuwbakken organisatie de strijd aan tegen machtige vijanden: de afstroming van het overtollige boezemwater die ijsvorming belemmerde én het groeiend aantal stoomboten dat ijswegen meedogenloos vernielde.
Later evolueerde die Friesche IJsbond tot een soort ANWB voor ijsminnend Friesland met de uitgifte van ijswegenkaarten, het ter beschikking stellen van ijsgidsen voor bezoekers van deze provincie, het plaatsen van wegwijzers op het ijs en bijvoorbeeld ook het verstrekken van reddings- en hulpmiddelen.
Weer later ontwikkelde de Friesche IJsbond zich tot de koepelorganisatie voor alle (nu 22) ijswegencentrales. Dat zijn de werkeenheden die met hun honderden vrijwilligers ‘de banen erdoor brengen’, wakken afzetten, routes aangeven en toertochten organiseren. In het tweede deel van het boek inventariseert en beschrijft Wiebe Blauw nagenoeg alle toertochten die sinds 1938 via de ijswegencentrales onder auspiciën van de Friesche IJsbond zijn verreden.
Een peloton baanvegers
Tot slot wordt in het boek ook aandacht geschonken aan de eveneens jubilerende Stichting Museum Fryske Winter. Deze 25 jaar oude organisatie, die zich bezig houdt met ‘verzamelen, tonen en bewaren’, manifesteert zich vooral via de fraaie IJszaal in het Fries Scheepvaart Museum. In dat museum in Sneek is sinds vorige week (tot en met 29 januari 2012) een boeiende tentoonstelling uitgestald onder de titel ‘IJsbelangen: 125 jaar De Friesche IJsbond’.
‘Het schaatsrijdersland bij uitnemendheid’ (ISBN 978-90-8842-086-3) is zeer rijk geïllustreerd met veel uniek fotomateriaal, maar ook met prachtige documenten, kaarten en krantenknipsels. Het boek is vanaf heden verkrijgbaar bij dat museum in Sneek en bij de plaatselijke boekhandel. Het boek is daarnaast ook te bestellen op bol.com.