‘Joy heeft nog niet laten zien wat ze kan’

Hoewel Erik Bouwman haar pas drie jaar coacht, herinnert hij zich nog hoeveel indruk Joy Beune maakte op jonge leeftijd. “Joy reed zo fantastisch rond tijdens het WK Junioren in Salt Lake City. Ik was destijds bondscoach van de Duitse junioren. Als Joy ging rijden, moest je echt naar de baan om dat te aanschouwen. Het was uniek wat ze daar als juniore presteerde. Technisch zo ontzettend begaafd. Jarenlang is dat niet uit de verf gekomen. Dat maakt het des te mooier dat we na al die jaren dezelfde Joy zien, maar dan op seniorenniveau.”

Bouwman maakt een grote sprong in de tijd. Na haar geweldige juniorentijd kwam Beune met een karrenvracht aan medailles, records én verwachtingen bij LottoNL-Jumbo. Ze kon haar potentie niet waarmaken en verloor haar plezier. Totdat ze zich aansloot bij Team IKO in 2022. Beune zette de weg omhoog in en werd wereldkampioene allround, vijf kilometer en ploegenachtervolging. De onzekerheid verdween en maakte plaats voor een zelfbewuste vrouw.

Bouwman neemt ons mee in haar groei. “Toen Joy in 2022 bij het team aansloot, heeft ze haar droomdoel uitgesproken: wereldkampioene 1500 meter worden. Inmiddels zijn we in het meerjarenplan verder dan we verwacht hadden. Die gouden plak op de 1500 meter is niet meer alleen een droom, het is een heel reëel doel geworden omdat ze op alle vlakken verbeterd is.”

“De belangrijkste progressie zit in het fysieke aspect”, vervolgt Bouwman. “We hebben een heel goede modus gevonden in het programma dat wij draaien, met name buiten het ijs. Niet alleen voor Joy, maar voor al onze rijders. Met onze denkwijze behoren we tot de kopgroep van het Nederlands schaatsen, en daarmee ook het mondiale.”

“Onze performancecoach Jacob Veenstra, die alle schema’s naast de ijstrainingen samenstelt, speelt daarin een grote rol. We zijn enkele jaren geleden op vele fronten een nieuwe weg ingeslagen. Een voorbeeld hiervan is dat we niet meer in het lab testen. In plaats daarvan hebben we een geweldig monitoringssysteem. We leren van bezoekjes aan en sparsessies met de profwielerploegen, de roeibond en de baanwielrenners. Nuttig en leerzaam, maar vooral een bevestiging dat we op de goede weg zitten."

De trainingsuren betalen zich uit. “Joy is gigantisch verbeterd in haar fysieke waardes. Ze heeft zo’n ongelooflijke basis qua aerobe systeem. Nu is ze in staat de laatste rondes heel goed door te komen, waar ze eerst in de parkeerstand kwam te staan. Bovendien heeft ze een gigantisch herstelvermogen. Ze kan daardoor op hoogte goed uit de voeten, de plek waar zuurstofopname heel belangrijk is.”

Aan de basis van haar fysieke kracht ligt de werklust van Beune. “Je moet haar eerder afremmen dan aansporen. Zetten we acht à tien ronden in het programma, dan doet ze er sowieso tien. Toen ze niet fit was op het World Cup Kwalificatietoernooi, wilde ze wel rijden. Pas nadat wij doorkregen dat ze er enorm slecht aan toe was, kwam er langzaam acceptatie. Dat ze daar niet aan toegeeft, zegt iets over de mentaliteit van Joy.”

Dat het met haar mindset goed zit, bewees ze de afgelopen jaren. Ondanks meerdere diskwalificaties (zichtbare enkel bij de ploegenachtervolging en een vergeten transponder) en de commotie die daarbij kwam kijken, werden haar prestaties steeds beter. “Vrouwen coachen is een vak apart, maar bij Joy hoeven die speciale tools niet gebruikt te worden. Joy laat zich niet snel meer beïnvloeden door negatieve overtuigingen. Bovendien heeft ze heel heldere analyses. Direct na de race gaat ze de verbeterpunten langs om die in het volgende raceplan te verwerken.

“Daarnaast is haar zelfvertrouwen gegroeid. Dat komt natuurlijk door haar medailles en het geloof in het programma, maar ook aan Kjeld (Nuis, haar vriend red.) heeft ze hierin een goede. Die heeft de laatste jaren keer op keer bewezen dat hij er staat op het juiste moment. Hij kan heel goed met druk omgaan. Hij is een goede adviseur voor Joy.”

Hoewel Beune als juniore al geroemd werd vanwege haar techniek, heeft ze zich ook in dat opzicht verbeterd. “Wat vorig jaar het verschil is geweest tussen die vierde plaatsen en de podiumplekken op de 1500 meter is dat ze met haar armen op de rug is gaan rijden. Eerst pruttelde ze tegen, want met de armen op de rug was tegen haar natuur in. Voor haar gevoel moest ze met een arm losrijden. Maar het wierp al snel zijn vruchten af. Op de lange afstanden willen we uiteindelijk ook in de bochten met de armen op de rug. Het is zichtbaar sneller en Joy is in staat dat op een heel goede manier uit te voeren.”

Doordat de 25-jarige schaatsster fysiek, mentaal en technisch gegroeid is, kan ze tactisch anders de wedstrijden benaderen. “Een van de eerste doelen die we in 2022 op hadden geschreven was het goed doorkomen van de laatste rondes. Vorig jaar is dat ingezet en nu zien wij weer nieuwe dingen. Zo reed ze bij het NK Allround op de vijf kilometer in de zesde ronde 33,0. Dat heeft ze tot de finish vlak doorgereden. Dat is niet des Joys, dat zijn nieuwe dingen die ze ook kan.”

Hoeveel ruimte zit er deze winter nog bij Beune? “Ik denk dat we zo goed ingespeeld zijn op het programma van Joy, dat ze echt nog kan pieken. Tijdens de laatste World Cup hebben we voor het eerst een ouderwetse opening en een snel eerste rondje gezien op de 1500 meter. Die snelheid moet gestandaardiseerd worden. Op de vijf kilometer zijn we ook nog niet helemaal op niveau en in onze ogen heeft ze het hele jaar nog niet laten zien wat ze kan op de drie kilometer. Ons grootste doel is de ondergrens naar boven trekken, naar een stabiel hoog raceniveau.”

In de negentien races van deze winter heeft Beune 21 medailles ontvangen, inclusief twee voor de allroundklassementen. En nog spreekt Bouwman uit dat de ondergrens omhoog moet. Het getuigt van vertrouwen. Beune sprak diezelfde overtuiging uit bij de NOS, toen ze vertelde dat vier keer goud op het WK Afstanden haar droomdoel is. Bouwman: "Op al deze afstanden doet ze mee bovenin, dus hierover dromen mag zeker."

Eerste horde: het Daikin NK afstanden komend weekend, waar ze kwalificatie moet afdwingen.

Wil jij Joys jacht op WK-startbewijzen live bijwonen? Boek dan snel je ticket voor het Daikin NK Afstanden!