Marathonman Willem Hut stopt bij KNSB

Hut heeft het gezamenlijke besluit deze week bekendgemaakt. De KNSB gaat op zoek naar een opvolger. “We zullen Willem enorm missen: zijn bevlogenheid als competitieleider en zijn scherpte als disciplinemanager”, reageert Remy de Wit, technisch directeur van de KNSB. “Het is voor een groot deel aan zijn inzet te danken dat het marathonschaatsen staat waar het nu staat. Aan mij de taak om de opengevallen plekken, van disciplinemanager en competitieleider, zo goed mogelijk in te vullen.”

Willem Hut kwam in 2015 voor de KNSB werken, kort nadat hij zijn actieve loopbaan als marathonschaatser had beëindigd. In die carrière verdiende de schaatser uit Waskemeer de bijnaam Willem Sleurhut, omdat hij als meesterknecht bij topteams als BAM en Van Werven rappe ploegmakkers als Arjan Stroetinga en Gary Hekman aan zeges hielp door rondes lang op kop van het peloton te sleuren. Bij de KNSB mocht hij acht jaar lang zelf de lijnen uitzetten. Een groot verschil?

Hut: “Mijn kracht als schaatser was dat ik in de koers vaak zag waar kansen lagen voor het team om de overwinning te pakken. Dat heb ik als disciplinemanager ook steeds gedaan: kijken waar de kansen liggen om de sport vooruit te helpen. Als actief schaatser heb je te maken met een coach die de lijnen uitzet en soms moet bepalen wat er wel en niet gebeurt. In deze functie heb ik naar eer en geweten steeds geprobeerd de sport te coachen. Ik denk dat best aardig gelukt is.”

Toenmalig competitieleider Richard van Kempen haalde Hut indertijd binnen bij de KNSB. “Hij vroeg of ik hem eens wilde helpen”, vertelt Hut. “Het bleek al gauw dat hij wilde dat ik zijn functie ging overnemen. Ik had eigenlijk gedacht om die eerste winter mijn zaterdagavonden lekker thuis op de bank door te brengen. Zoals velen had ik ook nog wel eens als ploegleider willen terugkeren. Aan deze functie had ik nooit gedacht, maar ik heb toen besloten om de uitdaging op te pakken, want ik wilde wel graag iets terugdoen voor de sport die mij al zo veel gebracht had.”

Hut kwam binnen als parttime competitieleider, na een jaar werd het een fulltime functie: competitieleider en disciplinemanager. Wie de Fries in actie heeft gezien, weet dat volle werkweken vaak veel meer dan veertig uren besloegen. Nooit ophouden, altijd doorzetten was zijn motto als schaatser en dat arbeidsethos kenmerkte hem ook als disciplinemanager. “Doorzetten zit ook in het karakter van de sport, het kenmerkt alle betrokkenen in het marathonschaatsen”, zegt Hut.

“Dit werk lijkt best op het leven als topsporter. Je werkt in de zomer keihard aan een goede voorbereiding op het seizoen en in de winter ga je vol aan de bak om de beste resultaten te boeken. Het is een leefstijl, die wel veel van je vergt. Na achttien jaar is het goed om daar een punt achter zetten. Het marathonschaatsen staat er mooi voor, al kan het altijd beter en gekker, maar het is nu tijd dat iemand anders het stokje overneemt.”

In het marathonschaatsen, waarbij veel partijen betrokken zijn, is het zelden saai. Geregeld staan mensen op die vinden dat het tijd is voor verandering, verbetering, vernieuwing. Ook Hut heeft die tijden meegemaakt, periodes met soms stevige strubbelingen. “Bij het marathonschaatsen zijn zo veel partijen betrokken, dat heb je als rijder lang niet altijd in de gaten. Ik zie het als een grote familie. In elke goede familie is men het wel eens met elkaar oneens en heb je wel eens strubbelingen. Maar het gezamenlijke doel dat je nastreeft is om die sport samen verder te helpen. Ik vind het een voorrecht dat ik acht jaar een voortrekkersrol heb mogen vervullen om de sport verder uit te bouwen.”

Hut zag voorbeelden te over van mensen die hier ook samen de schouders onder wilden zetten, zoals de initiatiefgroep #MeerMarathon die met concrete voorstellen kwam om het oer-Hollandse marathonschaatsen steviger op de kaart te zetten. “Die ideeën hebben we omarmd. We zijn er samen mee aan de slag gegaan en dat heeft geleid tot meer wedstrijden, de sport werd zichtbaarder en er komt weer meer publiek. Met als mooie voorbeelden de natuurijsmarathon in Burgum afgelopen winter met 4500 toeschouwers en de laatste finale van de Marathon Cup in Leeuwarden, met 2500 man dicht op elkaar langs de baan. De hele marathonfamilie was daar samen en dat was misschien wat krap, het voelde vooral gezellig en warm.”

Aan het eind van zijn dienstverband, dat officieel per 1 juli eindigt, is Hut vooral blij dat het marathonschaatsen als volwaardige tak van topsport binnen de KNSB is geïntegreerd. Een andere belangrijke ontwikkeling was de groei van het aantal rijders en de komst van de beloftendivisie voor dames. Ook was hij content met de terugkeer van de meerdaagse wedstrijd op kunstijs. “Ik hoop dat er straks een vervolg komt op de Trachitol Trophy.”

De scheidend disciplinemanager zal zeker de periodes van natuurijs missen: de dagen waarop hij voor dag en dauw met de accuboor op pad kon om ijsdiktes te meten. Als het meezat, kon hij voor een peloton aan camera’s de eerste marathon op natuurijs aankondigen, zoals op Tweede Kerstdag 2021 toen in Thialf het Olympisch Kwalificatietoernooi begon. In zulke dagen lijkt heel Nederland aan schaatskoorts te lijden… “Wat we op kunstijs doen is fantastisch, maar natuurijs is de overtreffende trap. En schaatsen op bevroren open water is nog tien keer mooier”, beseft Hut. “Het is fijn dat de natuurijsvierdaagse stevig in de steigers staat. Het belang daarvan wordt wel eens onderschat: voor één dag is het marathonschaatsen dan wereldnieuws in Nederland. Als nu natuurijs komt, zijn we daar beter op voorbereid dan voorheen.”

Feit blijft dat de Fries, in de achttien jaar dat het marathonschaatsen zijn leven bepaalde, nooit een Elfstedentocht heeft mogen meemaken. “Dat is natuurlijk waardeloos”, geeft Hut volmondig toe. “In mijn werk voor de KNSB heb ik zelfs nooit een NK op Nederlands natuurijs mogen organiseren.” De laatste editie was in 2012. “We zaten er in coronatijd heel dichtbij, maar het mocht helaas niet zo zijn. Dat seizoen was echt een dieptepunt en het niet kunnen organiseren van een NK de mokerslag. Ik hoop van harte dat er volgend jaar een NK op natuurijs komt, dan sta ik zeker als toeschouwer langs de kant!”

Willem Hut sluit het hoofdstuk marathonschaatsen; hij verlaat de KNSB om op zoek te gaan naar een nieuwe uitdaging. Hij neemt even de tijd om in zijn pas verbouwde woning te Waskemeer een nieuwe balans te vinden. Maar lang stilzitten zal er niet bij zijn, de man kennende. Liefst gaat hij snel aan de slag binnen zijn ‘oude’ vakgebied: human resource management. Daarop is hij hbo-afgestudeerd en in die sector werkte hij ook enkele jaren naast zijn bestaan als marathonschaatser, onder meer bij bouwbedrijf en sponsor BAM. “Ik ben me al aan het oriënteren op werk in dat vakgebied.”

Acht jaar later dan de bedoeling was, zal Hut op winterse zaterdagavonden lekker thuis op de bank plaatsnemen. Dan gaat vast ook de livestream van de Marathon Cup aan. “En ik zal zeker nog eens naar de ijsbaan gaan om wedstrijden te kijken”, meldt Hut, die samen met vrouw Helga drie kinderen heeft. Alle drie zitten op voetbal bij VV Waskemeer. Maar het bloed kruipt waar het niet gaan kan en ze zijn ook allen lid van skeelerclub De Draai in Haulerwijk. Bernt (11) shorttrackt daarnaast bij SC Thialf, Renske (8) stapt straks van de Sven Kramer Academy over naar SCT en Chris (5) heeft eveneens ambities op het ijs. Zelf hoopt vader Willem spoedig weer wat tijd over te hebben om meer te gaan sporten.

Afgelopen winter blies Hut veertig kaarsjes uit in een hotel aan de Oostenrijkse Weissensee, waar hij de afgelopen achttien jaar meestal zijn verjaardag vierde. “Voor de verandering wil ik dat komende winter maar eens thuis gaan doen”, besluit hij met een lach.