Mentale steun als sleutel voor Joy Beune en Robin Groot

Allereerst schuift de kopvrouw van het team aan: Joy Beune, die vorige winter haar grote doorbraak beleefde. Van de eerste Nederlandse titel, naar goud op het EK en de onverwachte mondiale titel op de vijf kilometer. Bovendien won ze de hoofdprijs op het onderdeel waar ze een haat-liefdeverhouding mee heeft: de ploegenachtervolging, en mocht ze zich kronen tot allroundkampioene in Inzell. “Ik heb het idee dat er nu meer ogen op mij gericht zijn als woman to beat, maar iedereen begint weer op nul. Van mezelf verwacht ik wat extra’s. Ik heb een heel grote stap gemaakt, die titels wil ik graag blijven winnen.”

‘Extra’s’: na zo’n prachtseizoen gedurfd om die woorden in haar mond te nemen. Maar Beune is zeker niet verzadigd, ze wil haar wereldtitels verdedigen en ook op de drie kilometer kunnen strijden om het goud. Het talent en de verfijnde techniek had ze al in haar juniorentijd, waar ze verschillende wereldtitels op haar naam schreef. De laatste jaren heeft ze ook mentaal veel terrein gewonnen, mede door de steun van de psychologen van sponsor Psyned.

Die mentale steun was de sleutel tot het succes van afgelopen winter. Beune vertelt: “Het heeft me zeker een stukje rust gegeven. Vooral in hoe ik de wedstrijden benader. In plaats van dat ik denk: ik moet zo hard mogelijk en wil graag winnen, heb ik nu een plan om de race aan te pakken en zo goed mogelijk in te delen. Die schrijf ik voor elke wedstrijd met mijn psycholoog.”

Beune legt uit hoe het in zijn werk gaat. “Al tijdens de trainingen probeer ik een wedstrijd na te bootsen, door bijvoorbeeld te letten op de lijnen die ik rijd. Zo werk ik aan mijn muscle memory (spiergeheugen, red.) en slijp ik patronen erin. Dat geeft mij vertrouwen. Tijdens wedstrijden houd ik me vast aan steekwoorden. Zo ben ik bijvoorbeeld bezig met de bocht en kijk ik altijd naar de plek waar ik die in wil gaan. Die steekwoorden blijf ik herhalen in mijn hoofd. Dat kunnen ook opzwepende dingen zijn. Als het zwaarder wordt in de race, ben ik mezelf aan het oppeppen: Je kunt het, het gaat hartstikke goed", licht Beune toe.

Beune vervolgt: “Met onze psychologen maken we een plan voor de hele wedstrijddag. Als je pas in de avonden moet rijden, duurt een dag lang. Sommigen bezwijken dan onder de druk. Wij zoeken de ontspanning met elkaar. Een spelletje doen of een koffietje drinken samen."

Daarbij weten de rijders van Team IKO X²O badkamers wat ieders voorkeur is. Tijdens teamsessie met Yara van Gendt, de psychologe die naar het gehele teamproces kijkt en bij de wedstrijden aanwezig is, wordt daarover gesproken. De inmiddels aangeschoven Robin Groot legt uit: “Yara vraagt letterlijk hoe wij willen dat andere teamgenoten en coaches ons behandelen tijdens zo’n dag. De ene houdt heel erg van gezelligheid voor de wedstrijd en afleiding, de ander wil zich volledig focussen. Inmiddels weet ik het van de hele ploeg. Wij vinden het juist fijn om afleiding te zoeken. Even er niet mee bezig te zijn", aldus Groot.

Door een coronabesmetting van Groot voor het World Cup Kwalificatietoernooi vorig jaar, kwalificeerde zij zich niet voor de wereldbekerreeks en bevonden de vriendinnen zich niet altijd in hetzelfde werelddeel. Desondanks probeerden ze elkaar te steunen waar kon.
Joy: “Gelukkig kon Robin optrekken met Pien (Hersman). We belden veel, maar het tijdsverschil en de afstand maken het lastig. Ook vond ik het jammer dat zij daar zelf niet kon schaatsen. Toen ik terugkwam na mijn wereldtitels in Calgary, stond ze voor mijn deur met zo’n partypopper. Dat is heel erg leuk.”

Maar al eerder liet het schaatszusje van haar horen. Beune: "Ik moest me na de vijf kilometer helemaal afsluiten in een donkere kamer, omdat ik daarna de 1500 nog moest rijden." Groot besloot toch de telefoon te pakken. "Ze had drie uur pauze tussen de races. Ik wist dat ze eerst zou uitfietsen en naar de pers zou gaan. Als ik na een uurtje zou bellen, zou ze misschien opnemen. Ik had het haar niet kwalijk genomen als ze dat niet had gedaan."

Beune: “Vanuit dat donkere hok nam ik op. Mijn coaches stonden verderop en ik zei heel zachtjes: Ik mag eigenlijk niet bellen, maar jou neem ik wel op.” Groot: “Ik was aan het gillen, maar probeerde me voor Joy in te houden.” Beune: “Robin zei hoe trots ze op me was en dat ik ook de 1500 meter ging rocken. Op zo’n moment voel je de vriendschap die we hebben. We kijken nooit naar elkaar als concurrenten.” Groot licht toe: “Ik was er ook bij betrokken geweest toen iedereen zei dat ze moest kiezen tussen de 1500 en vijf.” Robin richt zich tot Joy: “Maar jij kunt dat gewoon combineren." Beune: “Daarin had je me echt gesteund. Wat had ik te verliezen?”

Ondertussen vond Groot in Nederland haar weg weer omhoog. Rond december reed ze persoonlijke records, maar plaatsing voor de World Cups lag buiten bereik. Daardoor kon ze weinig wedstrijden rijden en focuste ze zich vooral op de trainingen. Door het afscheid van Irene Schouten en de afwezigheid van de vrouwen van Albert Heijn Zaanlander bij de ploegenachtervolgingstrainingen, stuurt bondscoach Rintje Ritsma aan op een achtervolgingstrein met Beune, Groot en Antoinette Rijpma – de Jong. Beune: “Daar zijn we hard voor aan het trainen. Rintje is erg tevreden.” Groot: “De snelheid zit erin.”

Zonder Irene Schouten en Marijke Groenewoud is het makkelijker elkaar op te zoeken, vertelt Beune. “Vorig jaar was het lastig om samen te trainen. Jillert trainde liever met zijn eigen team dan met mij. Nu staan alle neuzen dezelfde kant op en wil iedereen trainen. En wordt daar tijd voor vrijgemaakt", vertelt Beune. Groot beaamt dat: “Iedereen ziet dat het belangrijk is om te trainen.” Beune: “Dat is de les van vorig jaar. Hoewel we wonnen met weinig trainingen, zagen we dat we meer moesten oefenen, zodat we elkaar meer konden vertrouwen en beter aanvoelen.”
Groot: “Mooi dat ik nu kan aansluiten.”