'Met overlijden van Reinier Paping heeft schaatssport een van de grootste iconen verloren'

Paping finishte de tocht na 10 uur en 59 minuten in Leeuwarden, met 22 minuten voorsprong op zijn eerste achtervolger, Jan Uitham.

Paping, die vooraf nauwelijks behoorde tot het rijtje van kanshebbers, zou later zeggen zoiets nooit te hebben meegemaakt. Naarmate de rit vorderde werd het ijs slechter en ontnam de sneeuw het zicht van de deelnemers. Meerdere keren vroeg Paping aan een toeschouwer hoever het nog was. "Soms was het nog 6 kilometer, dan ineens weer 8", vertelde hij daar later over.

In december 1962 reed de in Dedemsvaart geboren Paping, in de omgeving van Spannenburg, pas zijn eerste langere schaatstocht. Hij werd tweede achter Jeen van den Berg, winnaar van de Elfstedentocht in 1954. Als langebaanschaatser had Paping nooit furore gemaakt. Hij werd een keer 30e op de Europese kampioenschappen in het Zweedse Falun.

"De mooiste herinnering is dat ik na het passeren van de finish in de armen viel van mijn vrouw, mijn vader en mijn drie broers. Van de slotkilometers weet ik weinig meer", zei Paping jaren later tegen Max Magazine over zijn winst in de Elfstedentocht.

Rijk werd hij er niet van. Volgens de overlevering kreeg Paping, opgegroeid in een gezin van negen kinderen, twee jaarkaarten voor de ijsbaan van Deventer en een zilveren sigarettendoos.

Voor Henk Angenent, de winnaar van de laatst gehouden uitputtingstocht (1997) was Paping al een grote legende. “Ik was er nog niet eens in 1963 en was zeventien toen de Elfstedentocht van 1985 werd verreden", zegt de 54-jarige Angenent. "Toen wisten alle schaatsers wel wie Reinier Paping was. Als marathonschaatsers hoefden wij de achternamen echt niet te noemen. Reinier en Evert (Van Benthem, winnaar van de Elfstedentochten van 1985 en 1986) was genoeg."

Angenent reisde voor het tv-programma Andere Tijden enkele jaren geleden samen met Paping naar Canada, om daar Van Benthem te bezoeken. "De toen al bijna 90-jarige Paping redde zich daar in Canada met handen en voeten en bleef helemaal zichzelf", herinnert Angenent zich. "Ik denk dat hij en Evert en ik daarin ergens hetzelfde zijn. We hebben iets unieks gepresteerd, maar schreeuwen dat niet van de daken. De Elfstedentocht is al een mythische sportwedstrijd, maar de barre tocht van '63 was bijna onmenselijk."

Herman de Haan, directeur-bestuurder van de KNSB staat ook stil bij het overlijden van de sympathieke 'ijskunstenaar': “Met het overlijden van Reinier Paping heeft de schaatssport een van zijn grootste iconen verloren. Zijn overwinning in de Elfstedentocht van 1963 is misschien wel de meest heroïsche prestatie die ooit door een schaatser is geleverd. Niet voor niets keert zijn naam elke winter weleens in de media terug, of de Tocht nu doorgaat of niet. Reinier Paping werd zo, in al zijn bescheidenheid, een waar ambassadeur van onze mooie schaatssport. De KNSB wenst zijn familie sterkte bij het verwerken van dit verlies.”