Prikkelend idee van Kjeld Nuis: tijdstraf in plaats van DQ

Een calamiteit. Zo noemt Kjeld Nuis het niet toegestane overschrijden van de lijn in de bocht - wat hij afgelopen vrijdagavond deed in zijn rit op de 1500 meter – waarbij er een blokje over het ijs werd gekatapulteerd. “Een calamiteit waarmee je een heel jaar vergooit (doelend op het World Cup-klassement, red.): ik vind dat het niet in verhouding staat met wat je verkeerd hebt gedaan. En volgens mij zijn er veel meer mensen dat met me eens”, klinkt het maandagmiddag.

Nuis, herstellend van de lelijke voetwond die hij zichzelf bezorgde toen hij uit woede over zijn diskwalificatie een plastic stoel aan gruzelementen trapte, weet nog wel een incident aan te halen dat voor frustratie heeft gezorgd. “Neem de verkeerde wissel van Davide Ghiotto met Sander Eitrem verleden jaar in de World Cup. Super vervelend. Dan kun je zeggen: eigen schuld, dikke bult, maar dat vind ik zo kort door de bocht. Waarom zo zwaar straffen? Koppel de overtreding aan de daguitslag waardoor die wordt beïnvloed. Er compleet uit schrappen en zo je gehele klassement om zeep zien gaan, ik noem dat buitenproportioneel. Waarom geen tijdstraffen implementeren, net zoals in Formule 1 wordt gedaan?”

Dat ideetje lanceert Nuis eerder op de dag in de Coen&Sander Show van een populaire muziekzender. Een blokje aantikken betekent extra tijd optellen bij de uitslag van een schaatser die zo keldert in het klassement van de dag. Het zou hem wel wat lijken. Hij herhaalt wat hij vrijdagavond heeft gezegd, nadat alle commotie enigszins was afgenomen: “Die diskwalificatie was volkomen terecht. Je schaats mag niet over de lijn. Nou, die van mij was er helemaal overheen. Ik ben fout geweest. Simpel. Maar ik heb foto’s gezien van een schaatspas eerder waarop ik heel schuin in de bocht hang. Mijn schoen suist vlak langs het blokje terwijl mijn ijzers aan de goede kant van de scheidslijn blijven. Ik had dat blokje ook kunnen wegtikken en toch aan de goede kant van de lijn blijven rijden, oftewel niets afgesneden kunnen hebben. Wanneer ik dat zou aanvechten zou ik nog winnen ook, aangezien in de reglementen staat dat een schaats volledig de lijn moet hebben gepasseerd…”

Het moment van vrijdagavond, waarbij Nuis erkent dat hij een overtreding maakte.

Dat was vrijdagavond niet aan de orde. Nuis’ punt is echter helder: hij pleit voor het opnieuw onder de loep nemen van sommige regels. “Daar wordt de hele sport beter van. Overleggen of tijdens een vergadering opperen de regels te bekijken. Een overtreding is een overtreding, maar je kunt er een bepaalde strafmaat aan hangen. Een volledige DQ heeft – mede door de nieuwe puntentelling – zoveel impact dat een rijder er z’n hele klassement mee vergooit. Dat moet niet de bedoeling zijn.”

De sancties zijn soms veel te zwaar, betoogt hij. Een vergeten armband (die aangeeft in welke baan een rijder de race is begonnen)? “Ja, zullen we het daar over hebben? Dat is toch prehistorisch! Kom aan, we rijden met transponders om, waarom dan nog zo’n bandje dat je evengoed diskwalificatie kan opleveren.”

Tijdstraffen bij de lijn doorkruisen? Douwe de Vries is er niet voor te porren. “Nee, daar ben ik het niet mee eens. Hoe vaak gebeurt het nou dat er rijders een DQ krijgen vanwege deze fout? Bijna nooit. Kjeld is zo’n beetje de enige atleet die dit twee keer is overkomen de laatste acht jaar. Het is sport op het scherp van de snede, net zoals twee keer een valse start. Moet je dan ook een tijdstrafje opleggen omdat iemand te snel is vertrokken? Waar houdt het dan op? Ik zie het niet zitten om nu tijdstraffen te bedenken voor dingen die zich amper voordoen”, zegt Douwe de Vries, ex-schaatser en voorzitter van de atletenvereniging van de KNSB.

“Ik vind het lullig voor Kjeld, dat vooropgesteld. Maar het is beter dat er duidelijkheid is en blijft. Regels zijn regels. Een schaatser moet in zijn of haar baan blijven. Kjeld deed iets waar hij ook voordeel van had. Er zijn ook mensen die worden gediskwalificeerd omdat ze in de eerste bocht ‘te ver uitwaaien’, wat heel raar is omdat het in de andere bocht wel is toegestaan. Als we ergens over moeten discussiëren is dat een onderwerp, en niet of je al dan niet de bocht mag afsnijden. Want dat helpt een schaatser om een snellere tijd te realiseren.”

De Vries kent nog een sprekend voorval. “Gunda Niemann reed ooit twee ronden achter elkaar door de buitenbocht en werd uitgesloten omdat ze te ver had gereden. Tja, daar had ze niet echt voordeel van. Heeft iemand dat wel, dan moet je er strak in blijven staan. Anders zet je de deur op een kier en je weet hoe het met atleten gaat: die proberen overal marginal gains te verzamelen.”

Tot slot is De Vries van menig dat iedereen zijn mening kan geven. “Mocht Kjeld vinden dat er echt iets moet veranderen, dan zal hij meer mensen moeten zien te overtuigen van zijn standpunt. Daarna kan hij naar de Technische Commissie stappen die de nieuwe regels voorstelt, waarna die in het Congres wordt getoetst. Er zal draagvlak voor moeten zijn, want je kunt niet zomaar een nieuwe regel invoeren omdat een iemand denkt dat die goed is.”

Dat bevestigt Hanjo Heideman, lid van de Technische commissie van de internationale schaatsbond (ISU). “Wij staan altijd open voor gedachten. De DQ van vrijdag was terecht, daar stond een sanctie op die reglementair is vastgelegd. Als een mens er een ander idee over heeft, dan kan hij bij de KNSB voor het congres van 2026 een reglementswijziging voorstellen. En of ik het daar mee eens ben of niet, is niet zo interessant. Een wijziging wordt voorgesteld aan de commissie. Die vindt er iets van, of niets, als het maar beargumenteerd wordt. Ben je voor, dan zul je met argumenten moeten komen. Uiteindelijk beslist de council hoe het op het congres ter stemming wordt gebracht, of beter: of er over wordt gestemd. Dan kunnen de 52 deelnemende landen een plasje erover doen”, legt de ervaren schaatsman uit.

“Bij mij rijzen er verschillende vragen. Behoudt een schaatser bij een tijdstraf zijn punten in de World Cup? Welke tijdstraf hang je eraan? Goed, geven we ook een tijdstraf voor het hinderen op een kruising? Voor de tweede valse start? Ik kan nog veel meer potentiële DQ-mogelijkheden opnoemen. Ik wil niet alleen denken in onmogelijkheden en ik snap Kjelds idee best. Hij is nu alle wereldbekerpunten kwijt. Wanneer hij door een tijdstraf op de twintigste plaats terechtkomt in de A-divisie, krijgt hij nog altijd twintig punten. Volgens mij is dat een beetje de achterliggende gedachte. Maar goed, ga je dan alleen voor deze overtreding iets doen?”

Tijdens de World Cup in Beijing ‘peddelde’ Laurent Dubreuil letterlijk zijn 500 meter mee vanwege een blessure. Hij stond aan het vertrek om de punten voor zijn aanwezigheid te incasseren. “Voegde dat iets toe aan de wedstrijd? Nee”, weet Heideman. “Over dit soort zaken kunnen we als Technische Commissie wat roepen in onze communiqués. We zijn echter niet in de positie om een besluit te nemen over een reglementswijziging. Wat ik wel weet is dat de ISU druk bezig is om een nieuwe constitutie op te stellen. Volledig nieuwe regels zouden misschien niet eens verkeerd zijn, maar dat zou een geweldige klus worden omdat er dan ook amendementen (bezwaren) komen die zeggen: ‘Dit moet anders, dat moet anders…’”