Dirkjan Mak (34) stapte afgelopen zomer in het huwelijksbootje met de schaatskoningin van de Spelen en sinds afgelopen woensdag Sportvrouw van het Jaar, Irene Schouten. De blonde krullenbol uit Hoogkarspel glundert van oor tot oor als hij over zijn vrouw begint te vertellen. “Ik zeg wel eens tegen haar: besef je wat er is gebeurd de afgelopen tijd? Neem dat eens goed in je op en probeer te relativeren wat je allemaal hebt behaald. Het is niet zomaar even een jaar geweest. Hierin is Irene vrij nuchter. Ze kijkt altijd vooruit: what’s next? “
De 34-jarige timmerman met een eigen aannemersbedrijf staat er zelf wel vaak bij stil. “Het is echt een rollercoaster geweest. Onze bruiloft staat voor mij op één, daarnaast natuurlijk de Spelen. Zeker de eerste wedstrijd, de 3000 meter. Dat was voor mij het meest emotionele moment. Ik heb er samen met haar enorm naartoe geleefd. In de media werd verwacht dat ze alle gouden medailles wel even binnen zou harken. Ze zien niet hoe Irene dit mentaal doorstaat, wat er thuis gebeurt en hoe het er allemaal aan toegaat. Er werden door de pers genoeg dingen verteld die niet leuk waren. Vanuit Nederland heb ik geprobeerd om dit zoveel mogelijk bij haar weg te houden. In plaats daarvan stuurde ik haar positieve berichten, leuke nieuwtjes of een mooie foto. We belden ook veel, zodat ze lekker in een positieve energie kon blijven.”
Dat Schouten een vrouw is met ambitie wist Mak van tevoren. “De sport staat bij Irene op één. Dat ze veel weg is, daar raak je ook aan gewend. Ik mis haar met gezellige uitjes of op sombere dagen wanneer ik dan alleen in een leeg huis thuiskom. Ik zoek daarom regelmatig de gezelligheid op. Het is tegelijkertijd prettig om de vrijheid te hebben en je eigen dingen te kunnen doen. Hierdoor heeft elk nadeel ook weer z’n voordeel."
Over voor- en nadelen gesproken, zegt Mak lachend: “Eigenlijk is topsport heel saai. Je slaapt, eet, traint en dat elke dag opnieuw. Maar begrijp me niet verkeerd. Het is ook een heel interessante wereld. Je komt overal en er is veel publiciteit. Irene is nu een bekende Nederlander. Hierdoor ontmoeten we zoveel nieuwe mensen. Tegen wie je voorheen opkeek, sta je nu naast. En met huwelijksaanzoeken van vreemden kan ik gelukkig heel goed omgaan. Ik ben er heel nuchter in en denk daar niet te veel over na. Als ze thuis is en ik moet vroeg weg, dan leg ik een briefje neer met een leuke tekst erop.”
Beiden zijn ze heel nuchter en denken vaak hetzelfde. Mak: “Met het maken van keuzes is dat wel makkelijk. Ook met ons nieuwe huis bijvoorbeeld. Degene die het eerste thuis is kookt, maar Irene weet vaak net even een half uurtje later thuis te komen”, zegt hij met een stevige knipoog. “Ik vind het mooi dat ze zichzelf is en blijft. Ze zal nooit iemand zijn die uit de hoogte doet of zich anders voordoen dan ze is.”
Schouten zal niet deelnemen aan het Daikin NK Allround. Dit betekent dat ze na twaalf jaar weer eens kerst kan vieren met familie. “Dit is een heel grote verrassing. Ze zal wel gewoon trainen, want een dag niet getraind, is een dag niet geleefd. Soms denk ik: kan het toch niet heel even een klein beetje anders? Maar dat krijg ik er slecht in”, klinkt Mak lachend. “Irene is echt een trainingsbeest en hier gaat alles voor aan de kant. Dat is ook haar kracht.”
Wanneer de schaatskoningin van Beijing stopt, zou hij graag een lange reis met haar maken. “Ik ben twaalf jaar geleden voor een klein jaartje in Australië geweest. Daar heb ik zulke mooie herinneringen aan. Nieuw-Zeeland is er toen niet van gekomen. Een verlate huwelijksreis hiernaartoe zou leuk zijn. Verder hoop ik dat ze goed beseft wat zij allemaal heeft behaald. Haar droom heeft ze waargemaakt, waar ze supertrots op mag zijn.”
Voormalig topschaatsster Heather Bergsma-Richardson (33), woont met Jorrit Bergsma en hun twee kinderen in Aldeboarn. “Het is een goed teken dat hij veel van huis is, want dat betekent dat hij zich gekwalificeerd heeft voor wedstrijden” geeft de Amerikaanse nuchter aan. "Ik ken natuurlijk het leven van een schaatser en ik weet dat je van hotel naar hotel gaat. Voor mij is dat ok. We facetimen veel. De kinderen missen hem natuurlijk als hij weg is. Eén keer heeft Brent (4) z’n schoen in Jorrits tas gestopt, dus trof hij op trainingskamp opeens een babyschoentje aan. Dit soort dingen doen hem goed als vader.”
Zoon Brent en dochter Barbara (2) konden vorige week op natuurijs genieten van de sport, waar hun ouders elkaar hebben leren kennen. “Met hen op natuurijs schaatsen was heel leuk om samen te ervaren. Ik had gehoopt dat Jorrit het ook mee had kunnen maken, maar hij zat in Calgary. Hopelijk vriest het snel weer. Ik vertelde hem dat ik het schaatsen hierdoor toch ook wel weer miste. Hij hielp mij vervolgens herinneren aan een moment tijdens het olympisch kwalificatietoernooi. Ik had toen tegen hem gezegd: Ik ben zo blij dat ik dit niet meer hoef te doen.”
“De kracht van hem is dat hij altijd heel rustig blijft. Hoe stressvol de situatie ook is. Hij neemt de dingen zoals ze zijn en is heel supportive. Toen ik nog schaatste was Jorrit er meer mee bezig dat ik de juiste mindset had. Hij is de beste vader die ik me kan indenken. Hij denkt altijd aan de kinderen en brengt wat voor ze mee als hij weg is geweest.”
Bergsma-Richardson regelt alles thuis, zodat Jorrit zich daar geen zorgen over hoeft te maken. “Soms kan het lastig zijn om alleen thuis te zijn. Maar ik denk dan altijd: het had erger gekund. We hebben de luxe dat ik niet hoef te werken en er honderd procent voor de kinderen kan zijn.” Al was de transitie van topsportster naar full-time moeder behoorlijk wennen. “Het was zeker moeilijk voor mij. Ik had als topsporter zoveel structuur. Toen er eenmaal kinderen in ons leven kwamen, was dit compleet verdwenen. Tegelijkertijd was ik eraan toe om moeder te worden. Ik probeer er zoveel mogelijk van te genieten, want de tijd vliegt.”
Ondanks dat Bergsma volop in voorbereiding is op het Daikin NK Allround, kan het gezin de kerst grotendeels samen doorbrengen. Heather: “Normaal zou ik rond deze periode naar huis gaan in de Verenigde Staten. Ik mis mijn familie enorm, maar ik wil dat Jorrit ook tijd met de kinderen door kan brengen. Dit jaar heb ik ervoor gekozen om me op de kids te focussen en ervoor te zorgen dat zij het naar hun zin hebben.”
Volgens de oud-schaatsster is Bergsma niet veranderd door de overstap van Team Albert Heijn Zaanlander naar Jumbo-Visma. “Ik maakte me eerst een beetje zorgen over deze overstap, omdat hij zo lang hetzelfde heeft gedaan. Hij haalt veel nieuwe motivatie uit deze situatie, omdat alles nieuw is. Ik vind het mooi om nog steeds die kalmte bij hem te zien. Het eerste dat ik met Jorrit zou doen als hij stopt, is meer tijd voor elkaar vrijmaken. We zijn ook zo druk met de kids. Samen een keer uit eten is al lastig. Verder wil ik dat hij weet dat de kinderen en ik supertrots op hem zijn.”
Antoinette Rijpma-Jong is afgelopen zomer getrouwd met Coen Rijpma (31). Ze wonen samen in Rottum, hemelsbreed 500 meter bij Thialf vandaan. “Ik denk dat het een voordeel is dat ik gefietst heb op relatief hoog niveau. Hierdoor begrijp ik het leven van een topsporter. Je kunt het geen doorsnee relatie noemen met iemand die zoveel dagen per jaar van huis is. Het is niet altijd even makkelijk. In de praktijk merk je dat je minder gevraagd wordt voor feestjes of verjaardagen, omdat men toch wel weet dat wij meestal niet kunnen. Ik ben het gewend. En op het moment dat Antoinette thuis is, dan is onze quality-time ook wel heel belangrijk.”
Rijpma heeft een zware periode achter zich liggen. “In 2017 ben ik hard ten val gekomen met de fiets, waarbij ik eenentwintig botten heb gebroken en twee klaplongen had. Dat was best kritiek. Vanaf dat moment heb ik mijn topsportambities laten gaan en koos ik voor een maatschappelijke carrière. Twee jaar later ontmoette ik Antoinette. Het klinkt misschien gek, maar ik zie haar niet als topsportster. We zijn beiden erg sportminded en halen hier veel kracht en energie uit. Wij doen regelmatig fiets- en krachttrainingen samen. Als zzp’er ben ik werkzaam in de zorg als coach en begeleider. Daarnaast werk ik als coördinator bij de Sven Kramer Academy in Thialf.”
Hij vervolgt: “Ik denk dat we elkaar wel echt in onze kracht zetten. Als zij iets minder zin heeft om te trainen, pakken we het samen op. Andersom geeft zij mij ook een schop onder de kont als dit nodig is. Het topsportleven is niet altijd even makkelijk met alle druk die erbij komt kijken. Mentaal is ze supersterk. Daarnaast is Antoinette een sociaal dier. Dat is best uniek als topsporter. Ik probeer er altijd voor haar te zijn, waardoor ik mijn eigen dingen soms op een tweede plek zet. Ik weet dat deze periode in haar leven heel belangrijk is en vind het heel mooi om dit samen met haar te kunnen meemaken.”
Doet Rijpma net als Mak ook aan briefjes? Lachend: “Zou ik misschien wel een keer kunnen doen, goed idee! Ik zal ze niet in haar schaats stoppen, want daar mag ik niet aankomen.” Hij heeft er geen moeite mee dat de bekendheid gepaard gaat met de nodige aandacht van andere mannen. “Het is ook een soort beloning dat je iets goed doet. Ik vertrouw Antoinette honderd procent en zij mij.”
“Eerste kerstdag is Antoinette waarschijnlijk nog wel thuis en tweede kerstdag zit ze in een hotel vanwege het NK Allround. Wij hebben een beetje een leven tijdens en na haar schaatscarrière. De familie weet dat wij met kerst meestal niet aanwezig zijn. We vinden het fijn om met z’n tweeën te zijn en een hapje te eten. Als ze gestopt is, zou ik graag eens wat langer met haar op vakantie gaan. We hebben allebei ook nog een kinderwens, dus het is een heel ander leven wat er dan voor de deur staat.”