Selma Poutsma: Een inspirerende reis van herstel en veerkracht

Na het winnen van olympisch goud met de vrouwenaflossingsploeg in 2022 leek de carrière van Selma Poutsma (25) alleen maar in de lift te zitten. Tot ze in mei van dit jaar te maken kreeg met een slepende blessure. Na maanden van alternatieve trainingen stond ze onlangs weer op het ijs; een moment waar de sprintster van TeamNL Shorttrack en langebaanploeg Essent lang naar had uitgekeken. Hoewel er nog een weg te gaan is, beschouwt ze dit als een positief teken: “Afgelopen week heb ik weer even op de langebaan gestaan. Dat was erg fijn na zo’n lange periode zonder schaatsen.”

Voor een topsporter is het zwaar om verplicht afstand te nemen van je sport. “In het begin wist ik niet hoe ik hiermee moest omgaan. Het was een zoektocht naar hoe ik mijn dagen moest vullen, omdat ik gewend was altijd met sport bezig te zijn.”

Poutsma blijft echter positief. Hoewel de blessure een obstakel is in haar carrière, probeert de olympisch kampioene het vooral te zien als een kans om te groeien, als atlete en als mens. “Het is makkelijk om je bezig te houden met hoe vervelend het allemaal is en te denken: waarom overkomt mij dit? Maar dat helpt niet. Ik kies ervoor om te kijken wat ik uit deze situatie kan halen. Positieve gedachten helpen m'n herstel. Door er optimistisch naar te kijken, kan het voor me werken in plaats van tegen me.”

Veel topsporters trainen vaak door, zelfs als het lichaam signalen afgeeft om te stoppen. Selma heeft geleerd dat er meer is dan hard werken. “Topsport gaat niet alleen over elke dag tot het uiterste gaan. Door deze blessure heb ik geleerd dat luisteren naar je lichaam net zo belangrijk is. Slimme keuzes maken hoort ook bij topsport. Dit leer je alleen door zo’n blessureproces.”

Deze periode heeft haar uitgedaagd op fysiek, mentaal en communicatief vlak. “Ik moest mijn grenzen leren aangeven bij twee teams, omdat ik sinds dit seizoen zowel bij TeamNL Shorttrack als Schaatsploeg Essent zit. Ik heb geleerd hoe belangrijk het is om goed te communiceren en voor mezelf op te komen. Ik ben de enige die precies weet wat er in mijn lichaam gebeurt, en het is belangrijk om dit te delen en een goed behandelplan te krijgen.” Ook benadrukt ze het voordeel van werken met twee teams. “Het is heel waardevol om kennis te bundelen vanuit verschillende achtergronden. Dat versterkt elkaar.”

Open en eerlijk zijn over haar situatie helpt Selma niet alleen fysiek te herstellen, maar ook mentaal sterk te blijven. Haar vriend, shorttracker Melle van ’t Wout, en teamgenoot Sven Roes hebben haar geholpen om positief te blijven, aangezien zij zelf ook met blessures hebben geworsteld. “Ik heb geleerd om mijn frustraties te delen en van hun herstelproces te leren.”

Van ’t Wout heeft de afgelopen tijd al vaak op het ijs gestaan. “Dat was fijn voor hem, maar ook voor mij. We hebben elkaar gesteund en veel individuele trainingen, zoals hardlopen, samengedaan. Dat maakte het makkelijker, maar soms ook uitdagender. Het is niet altijd eenvoudig om te zien als de ander op het ijs staat terwijl jij dat niet kan, maar het motiveert ook", aldus de in Den Haag geboren sprintster.

Het reflecteren op haar carrière en haar prestaties tot nu toe is een andere waardevolle uitkomst van deze periode. “Als topsporter heb je de neiging om telkens door te gaan. Je wilt jezelf constant verbeteren. Nu heb ik even de tijd om stil te staan bij wat we allemaal bereikt hebben, maar mijn dromen zijn nog lang niet voorbij.”

Voor veel atleten is de balans tussen sport en privéleven lastig. Poutsma beseft nu des te meer hoe belangrijk het is om ook buiten de sport voldoening te vinden. Haar familie speelt hierin een belangrijke rol. “Als ik even bij mijn familie ben, merk ik dat ik meer rust krijg om na te denken over wat ik nog meer wil doen. Het lijkt me leuk om een master in taal en cultuur te volgen.” Ook heeft ze nu tijd om te koken. “Normaal gebruikten Melle en ik maaltijden van het CTO (Centrum voor Topsport en Onderwijs).” Vooral het bereiden van pasta’s is haar favoriete afleiding in de keuken.

Daarnaast heeft ze tijd gevonden om zich in te zetten voor een stichting die zich richt op te vroeg geboren baby’s, iets waar ze zich persoonlijk mee verbonden voelt. “Ik was zelf ook een premature baby. Het voelt goed om op een maatschappelijke manier iets terug te doen.” Haar betrokkenheid bij deze stichting geeft haar de mogelijkheid om op een andere manier impact te maken.

Terwijl haar ploeggenotes van de langebaan in Azië furore maakten en haar shorttrackteam komend weekend in China aan de start staat, reisde Poutsma afgelopen zondag af naar Collalbo voor een trainingskamp. “Het is fijn om weer onderdeel van een team te zijn, zeker na zoveel individuele trainingen. Team Essent biedt hierin de ideale uitkomst.”

Haar shorttrackploeggenoten zullen de komende twee weken in Beijing en Seoul, het walhalla van het shorttrack, hun kunsten laten zien. “In die landen leeft de sport enorm. Het is jammer dat ik dit moet missen. Naast het goed presteren zou ik tegen mijn teamgenoten willen zeggen: geniet van deze sfeer. Dit is uniek om mee te maken!”

Door haar blessure is Poutsma gedwongen om haar sport op een nieuwe manier te benaderen. Ze blijft echter vastberaden en kijkt uit naar de dag dat ze weer volop kan schaatsen. Met haar veerkracht en positieve instelling staat ze klaar om, zowel op het shorttrack- als langebaanijs, sterker terug te keren.