Xandra Velzeboer is áltijd top, dus ook op de DOS waar ze alle afstanden wint

Er zat bij haar steeds venijn in, maar vooral zoveel snelheid. Voor Xandra Velzeboer was de Dutch Open Shorttrack niets meer dan een oefenpotje dat haar in de gelegenheid stelde zo nu en dan te experimenteren met de koerstactieken. Wie er ook met of naast haar op de ijsvloer verscheen, ze liet op alle nummers de kruimels voor de andere vrouwen.

De finale op de 1000 meter, waarin Suzanne Schulting zich niet zomaar in de rol van nummer twee of drie liet drukken, was het aankijken waard. De uitslag (Xandra eerste, zus Michelle tweede en Suzanne derde) zorgde een tel voor een kwaad gezicht en gevloek in de coulissen, maar eenmaal bedaard kon Schulting leven met het resultaat. "Ik had liever vandaag nog een 1000 meter extra willen rijden om wat meer ritme op te doen", was toen haar grootste bezwaar. Die opmerking impliceerde precies waar het om draaide tijdens dit evenement in Thialf: opwarmen voor het serieuzere werk.

Xandra Velzeboer DOS 2024
Eerste op de 500, 1000 en 1500 meter: Xandra Velzeboer kan met vertrouwen toeleven naar Montréal. | Foto: KNSB - Shapevisions

Indien het selectiedocument een beetje naar de letter wordt gevolgd, zijn de meeste namen simpel in te vullen. Bij de vrouwen is er geen discussie: de selectie is zo smal dat iedereen die fit is mee kan. De enige vraag luidt: mogen er zes mee of zijn er (om te bezuinigen) vijf gelukkigen? De uitslagen van de mannen en blessuregevallen (twee man bij wie de schouder uit de kom vloog) leiden ongetwijfeld tot een grondige evaluatie, waarbij de drie man sterke Selectiecommissie te allen tijde het recht heeft van de beschreven aanwijsprocedure af te wijken.

Het zijn twee weekends van stress geweest, van zenuwen en hier en daar ook van onderlinge animositeit. “Dit soort wedstrijden in Nederland, voornamelijk tegen meiden die je de hele week in de training ook op het ijs tegenkomt, is zó intens dat ik ze liever niet rijd”, vindt Suzanne Schulting, die het op de 1000 meter in de finale heeft moeten afleggen tegen de zussen Xandra (tweede) en Michelle Velzeboer (eerste). “Laat mij maar lekker echt internationaal racen tegen toppers uit andere landen.”

Schulting wist op voorhand dat ze erbij is in Canada. Iemand als Daan Kos moet nog afwachten, al zou zijn vlugge berekening uit het blote hoofd betekenen dat hij de cut zal halen. “Jens van ’t Wout staat buiten kijf, die wint alles, inclusief het combinatieklassement over de 1000 en 1500 meter. Dan volgt Sjinkie Knegt volgens mij, en daarna zijn het Itzhak de Laat op plek drie, ik op vier, Sven Roes op vijf en Friso is zesde. Al die mannen zijn langeafstandsrijders. Dat wordt nog puzzelen bij het invullen van de plekken voor de 500 meter. Ik heb in elk geval genoeg punten”, verzekert Kos.

Daan Kos DOS 2024
"Hoewel er het een en ander op het spel stond, vond ik de sfeer in de ploeg de voorbije weken gewoon prima", aldus Daan Kos. | Foto: KNSB - Shapevisions

Zoals gezegd: die punten en de opgestelde regels verliezen hun waarde wanneer de Selectiecommissie anders beslist. “Het gevecht om de startplaatsen voor de World Tour is nooit eerder zo hevig geweest”, aldus Kos. "De top-6 zit zo dicht bij elkaar. Ik had Sjinkie niet afgeschreven, maar hij was vorig seizoen conditioneel niet heel best. In deze voorbereiding zagen we wel allemaal dat-ie niet zo slecht was én fit. Bovendien is bekend dat hij gewoon goed kan schaatsen. Het is knap zoals hij zich er opnieuw tussen heeft gereden.”

“Dat is het toch ook, of niet?”, zo countert de 35-jarige liefhebber op wie de uitdrukking ‘als een feniks uit de as verrijzen’ gerust van toepassing is. Een week geleden bikkelde hij zich naar voren op de 1000 meter (tweede achter Van ’t Wout), tijdens de DOS slaagt hij er wederom in. Knegt finisht als nummer drie: “Ik denk dat het goed genoeg is. Er stond vandaag best wat druk op, maar ik had vertrouwen door de 1000 van een week geleden.”

Van zenuwen heeft Knegt geen last gehad. “Ik heb mezelf meer in toom moeten houden omdat ik zo gretig was te laten zien dat ik er nog steeds bij hoor. In de trainingen draaide het voortdurend lekker. De wedstrijden – en deze zijn moeilijk - rijden blijft totaal anders. Ik heb het vandaag drie keer goed gedaan, daar ben ik blij om. World Tour-vorm kun je het niet noemen. Ik hoop dat ik er de komende drie weken wat extra’s bovenop kan doen. Jens en ik zijn de enigen die een paar keer een snelle tijd hebben neergezet op de 1000 meter. Dat zegt alvast iets, want zulke tijden heb je nodig op dat niveau”, besluit de ‘Schicht van Bantega’.

Podium 1000 meter DOS 2024
Sjinkie Knegt wint niet op de 1000 meter, maar toont wel de vetste grijns op zijn gezicht (r). De World Tour lijkt in zicht. | Foto: KNSB - Shapevisions

Hij spreekt uit ervaring en de beste ploegmaat van TeamNL kan zijn woorden beamen. Jens van ’t Wout blaast mondiaal gezien inmiddels twee seizoenen een aardig deuntje mee. Op de DOS danste hij als het ware om de concurrenten heen, wat heeft geresulteerd in de afstandszeges op de 500 en 1000 meter. Een val én een (in niet alleen in zijn ogen) onterechte penalty kostten hem de zogenoemde clean sweep. “Toch voelde ik nervositeit voor de races. Je moet het altijd weer laten zien op het ijs, ook ik. Het maakt niet uit hoe sterk je de ene week presteert, de week erna wordt het opnieuw spannend, al bewijzen de statistieken dat je beter bent dan de rest. Een actie op de 1500 en ik lag eruit, hè. Dat is shorttrack”, haalt Van ’t Wout een veelgebruikte oneliner aan.

Hij noemt het fijn dat de hobbel naar de Wolrd Tour is genomen. De voornaamste winst van twee weken strijden? De zege op onder anderen de Canadees Maxime Laoun in de eindstrijd van de 500 meter. “Dat geeft me een boost. Even bevestigen dat ik hem, een winnaar van wereldbekers, de baas kan zijn, ook naar de buitenlandse tegenstanders toe. Wat verder telt is dat ik twee weekends in orde ben geweest. En niet zoals vorig jaar een weekens niks en het andere heel goed. Daar kan ik wat mee.”

De uitslagen van de DOS staan hier