De Jaap Edentrofee. Da’s een prijs die ertoe doet in het wereldje van de mannen en vrouwen die hun hand niet omdraaien voor honderd of honderdvijftig ronden raggen over de voorheen weinig behulpzame ijsvloer van ’s lands enige openlucht-kunstijsbaan. Winnen betekent niet dat het seizoen meteen geslaagd is, maar of je nou Crispijn Ariëns heet (vorig seizoen de winnaar), Irene Schouten (zes keer winnares) of drievoudig nummer 1 Jolanda Grimbergen, ze zullen allemaal zeggen dat in Amsterdam zegevieren iets geweldigs is.

Aftrappen op de piste die vorig najaar flink is opgeknapt en weer toekomstbestendig is, het zet de pelotons direct op scherp. Dat kan de sport gebruiken, nu we elke winter meer en meer smachtend uitkijken naar een lange natuurijsperiode. Dat maakt een mens hongeriger naar andere momenten of hoogtepunten. Zoals: de 25e keer dat de landelijke competitie op Jaap Eden van start gaat.

Irene Schouten (m) voelde zich kennelijk wel thuis op de Jaap Edenbaan. Hier wint ze in 2021 de marathon. | Foto: Neeke Smit

- Maar ook de opnieuw in het leven geroepen meerdaagse, de zogenoemde Vier van Noord-Holland (12-15 december) die in combinatie met een uitgebreid breedtesportprogramma op de kalender is verschenen. Vier dagen achter elkaar rijdt de Topdivisie (mannen en vrouwen) zich het snot voor ogen, en daaromheen kan een ieder die van schaatsen houdt zich uitleven op de vier kunstijsbanen van achtereenvolgens Alkmaar, Hoorn, Haarlem en Amsterdam. De lengte van de races varieert elke avond (steeds meer ronden).

- Wat te denken van de marathons van speciaal formaat die aan de menukaart van het eerste grote langebaantoernooi in Thialf (World Cup kwalificatietoernooi) zijn toegevoegd? Direct nadat de cracks als Joy Beune, Kjeld Nuis, Femke Kok of Merijn Scheperkamp op jacht zijn geweest naar wereldbekerstartbewijzen (langebaan) is het de beurt aan de marathonspecialisten. Oftewel, een alleraardigst toetje voor de schaatsfans die in groten getale naar Heerenveen zijn afgereisd. Reken maar dat de ingekorte wedstrijden in de Topdivisie (tachtig voor de mannen en zestig voor de vrouwen) tot ongekend vuurwerk zullen leiden.

Het samenspel van de twee disciplines zou zomaar iets prachtigs kunnen opleveren in groter verband, met een duidelijke knipoog naar de mass start die al geruime tijd een onderdeel is van de grote langebaanevenementen.

Jeroen Janissen van Okay-Interfarms begon na de eerste natuurijsrace op de Weissensee als leider in het GP-klassement, en werd ook op die positie afgevlagd in Lulea. | Foto: Neeke Smit

- Wanneer de meute op 1 maart 2025 na vijftien competitieronden arriveert in Groningen – in 2023 het vertrekpunt van de Daikin Marathon Cup, nu het eindstation – zou het schitterend zijn als niemand al kan beweren dat het oranje leiderspak van hem of haar is. Bij een finale hoort natuurlijk een apotheose als een Hitchcock-film. Het gevecht is lang en intens, wetend dat er tussendoor ook moet worden geschakeld in de bovenkamer van de rijders en rijdsters, in de wetenschap dat er een Grand Prix-circuit op buitenlands natuurijs wacht.

- Daarover gesproken: de Weissensee en de Botnische golf nabij Lulea zijn klassieke ijkpunten op de agenda. In de schema’s van die series is weinig veranderd, slechts de Grand Prix-finale (22 februari 2025) op het lijf en leden slopende, Zweedse ijs is een dag naar voren gehaald (van zondag naar zaterdag). Ach, dat is van later zorg: eerst knallen onder toeziend oog van wijlen Jaap Eden. Bij 15 graden boven nul… de potentiële winnaars zullen hun hoofd ijzig koel moeten houden.