Van ’s ochtends zeven uur tot ’s avonds tien uur was er in Hoorn afgelopen weekend volop drukte rondom de kunstschaatsbaan. Het solo ijsdansen bij de Unicorn Dance Trophy was zo’n groot succes, dat de organisatie moeite had in twee dagen alle dansen af te werken.
Op De Westfries in Hoorn klonken zaterdag afwisselend nummers uit de jaren ’50, ’60 en ’70. Ook de outfits van de schaatsers waren hierop afgestemd. Van kleurige jurkjes tot discopakken, passend bij het thema voor de ritmische dans van dit jaar: sociale dansen uit 1950, 1960 en 1970. De solo ijsdansers swingden op de tijdloze hits en legden zoveel mogelijk expressie in hun optreden, in combinatie met zorgvuldig uitgevoerde technische onderdelen.
Vaak wordt het ijsdansen gezien als een noodgreep, wanneer kunstschaatsers te veel last hebben van blessures of niet goed zijn in het uitvoeren van sprongen. Maar in Hoorn vinden ze dat de discipline daarmee tekort wordt gedaan. In tegenstelling tot het solorijden draait het bij ijsdansen niet om pirouettes en sprongen, maar staan dans en expressie centraal. De schaatsers vertellen een verhaal op het ijs.
Het verschil tussen de duo- en solovariant van het ijsdansen is dat de solisten de dans alleen moeten dragen, zonder de interactie die bij het paardansen zo belangrijk is. Bovendien voeren ze geen liften uit, maar hebben ze edge-elementen in hun programma opgenomen.
De Engelsen, Fransen en Amerikanen zijn al jaren bekend met deze individuele variant van het ijsdansen. Pas sinds deze winter heeft de ISU de discipline op de kalender gezet. De internationale schaatsunie heeft een richtlijn gedeeld, waar de verschillende competities zich aan vast kunnen houden. In tegenstelling tot voorgaande jaren hoeven rijders niet meer hun dansen aan te passen aan de nationale regels, maar kunnen ze met dezelfde dansen aan verschillende competities deelnemen.
Die inspanningen werpen in het eerste jaar gelijk hun vruchten af. Al levert het ook uitdagingen op, want de Westfriesche Kunstschaats Club moest zelfs extra ijsuren regelen om alle deelnemers op zaterdag en zondag kwijt te kunnen op het ijs. In plaats van de vooraf geschatte tachtig deelnemers hadden 120 enthousiastelingen zich ingeschreven voor de Unicorn Trophy, vernoemd naar de eenhoorn die te vinden is in het stadswapen van Hoorn.
Het toernooi werd al voor de zevende maal georganiseerd, maar deze toestroom had de organisatie niet verwacht. Naast de bekende solo ijsdanslanden Engeland, Frankrijk en de Verenigde Staten waren ook deelnemers vanuit o.a. Roemenië, Bulgarije en Polen afgereisd naar Noord-Holland. Zo stonden de eerste schaatsers al om zes uur in de ochtend klaar voor hun warming-up en klonken de laatste muzieknoten pas na tien uur in de avond. Daarom is alvast besloten het toernooi volgend jaar over drie dagen uit te smeren.
“Als ik deze interesse zie, zal de discipline internationaal blijven groeien”, verwacht Marie-Louise Gijtenbeek, die een van de organisatoren is en zelf meervoudig Nederlands kampioen ijsdansen. “Als jurylid ben ik bij meerdere solo ijsdanswedstrijden geweest die ook druk bezocht waren. Ik zie dit zelfs groter worden dan het ijsdansen in paren, omdat het makkelijker is. Je hebt geen tweede persoon nodig.”
Het bijzondere aan deze variant binnen het ijsdansen is dat mannen en vrouwen aan dezelfde competitie meedoen. Al wierp een blik op de 400-meterbaan van Hoorn, die zonder ijs gebruikt werd als plek om op te warmen, dat er vooral vrouwen rondliepen. Zowel bij de junioren (36 deelnemers) als de senioren (20 deelnemers) stond geen enkele man op de startlijst. Omdat de meeste rijders het liefst als paar optreden en de mannen wereldwijd in de minderheid zijn, worden mannelijke deelnemers al snel gevraagd om een koppel te vormen. Al hoeft niet iedereen geïnteresseerd te zijn in het samen schaatsen, omdat sommige rijders liever alleen schaatsen.
Als lid van de commissie ijsdansen hoopt Gijtenbeek dat het solo ijsdansen ook in Nederland zal groeien. Bij de senioren stond een deelneemster uit eigen land op het ijs, bij de junioren geen een. “We willen hiermee doorgaan en deze discipline promoten. Ik hoop dat het aanslaat in Nederland en we volgend jaar meer deelnemers uit eigen land hebben. Al weet ik niet hoe we die nog kwijt moeten in dit weekend”, sluit ze lachend af.
Dat de sport nog onbekend is in ons land, blijkt wel uit het feit dat Jade Wöhler de enige rijdster bij de senioren van Nederland is. “Terwijl ik het eng vind om op het podium te klimmen. Nu moet ik dat als enige deelneemster bij nationale wedstrijden doen”, vertelt ze bescheiden na afloop van haar ritmische dans. In Hoorn blijft de podiumceremonie haar bespaart. Ze kan niet meedoen om de bovenste plekken.
Het was ook pas haar derde wedstrijd in deze discipline. Vorige zomer is ze vanuit het solorijden wegens knieproblemen overgestapt. “Maar ik vind ijsdansen sowieso leuker. Al moet ik eraan wennen dat de presentatie zo belangrijk is.” Wöhler gelooft dat de sport kan groeien in Nederland, mits er meer bekendheid komt. “Zodra anderen doorhebben wat het inhoudt, zullen ze ook enthousiast raken.”
