Wereldrecord als surprise, maar ook onnodig overwerk

De letters WR achter de tijd die oplicht op het grote elektronische scorebord in het Capitol indoor stadion veroorzaken ook onder de overwegend Chinese toeschouwers enig enthousiast geroezemoes. Een wereldrecord is niet gelijk een streven waarmee de Nederlandse ploeg – Jens van ’t Wout, Teun Boer, Xandra en Michelle Velzeboer – het ijs is opgestapt voor de kwartfinale van de gemengde aflossing. Nee, in deze fase van de strijd draait het om overleven en doorstoten naar de volgende ronde. Dat doet het kwartet op dit onderdeel meestal eenvoudig, en de uitvoering tijdens het WK vormt er geen uitzondering op.

Er zijn langs de baan blije gezichten te ontwaren bij het viertal en de staf. 2.35,333 is de nieuwe topscore waarmee Canada (2.35,427) is onttroond. Tijd om te vieren ontbreekt – een dag racen biedt geen seconde voor ontspanning – en bovendien, terwijl de kleine Hollandse enclave elkaar omhelst en feliciteert, gaat de aandacht alweer uit naar iets heel anders. In de tweede kwartfinale van de mixed relay mislukt de wissel van het leidende Canadese team. Danae Blais glijdt in de laatste bocht voor de aflossing onderuit en kan de wachtende Felix Roussel niet meteen aftikken. Er ontstaat chaos, Blais krabbelt overeind om zonder verder op te letten naar de boarding te glijden. In de verte komt Kristen Santos namens Amerika aanstormen voor een wisselbeurt. De kleine winnares van de Crystal Globe heeft niet in de gaten wat er voor haar gebeurt; het gevolg is een geweldige botsing tussen de twee vrouwen, een beeld dat tot een golf van ontzetting leidt.

Geschrokken stafleden van beide Noord-Amerikaanse teams springen over de boarding om hulp te bieden, en de Chinese organisatie zit evenmin stil. De witte lakens die toegesnelde vrijwilligers gebruiken om de plek des onheils direct af te schermen, doen het ergste vermoeden. Godzijdank kunnen Blais en Santos na enige tijd (met ondersteuning) de piste zelfstandig lopend/ voorzichtig glijdend verlaten. Het zou echter een wonder zijn, indien ze het toernooi nog kunnen voortzetten. Met name bij Santos is duidelijk zichtbaar dat deze dreun verschrikkelijk hard is aangekomen.

Pas wanneer de resterende relayonderdelen zijn afgevinkt, is er ruimte voor wat bezinning. Wat voor dag is dit nu geweest voor de Nederlandse selectie? Over de twee aanvoerders, Xandra Velzeboer en Jens van ’t Wout, hoeft niemand te twijfelen. Ze verkeren in een blakende vorm, maar wat veel voornamer is: ze zijn spelenderwijs en tegelijkertijd op indrukwekkende manier door alle schiftingen gerold. Velzeboers openingsrit op de 500 meter spant de kroon. Met 41,86 seconden blijkt ze minimaal 0,7 seconde sneller te hebben gereden dan wie ook. Dat belooft veel en bewijst sowieso dat de naweeën van een knieblessure volledig zijn verdwenen.

“Dit is inderdaad een heel snelle tijd waarmee ik zeer blij ben. Deze week loopt het allemaal erg goed. Het is prettig te merken dat alles op z’n plek valt zonder dat je ervoor hoeft te werken. In de eerste periode na die knieproblemen was de situatie anders en zorgden de inspanningen die ik moest doen om hard te schaatsen voor onzekerheid. Door te zoeken naar bevestiging was ik te veel aan het nadenken, terwijl ik het zo nu en dan beter kon loslaten. De voorbije dagen is alles vanzelf gekomen, dat is de perfecte timing voor het WK hè”, zegt ze opgewekt.

De Culemborgse kan er ook prat op gaan dat ze de eerste is geweest die in de gaten heeft gekregen dat er sprake was van een wereldrecord. “We waren klaar, ik keek naar het scherm in de hal en vond de tijd die ik zag staan héél snel. Toen realiseerde ik me nog niet dat het een nieuwe wereldtijd was. Ik dacht ook als het zo is dan zal er toch wel iemand wat hebben geroepen? Iedereen kwam er nu een beetje laat achter. Het is zo vet. Bovendien geloof ik dat het nog harder kan.”

Die vraag stelt zus Michelle zichzelf niet. Ze mag zich namelijk voor het eerst in haar leven wereldrecordhoudster noemen, een heugelijker feit om bij stil te staan. “Dat maakt mijn dag in een keer goed. Dat zegt ook dat ik op dit ogenblik heel goed ben”, durft ze te stellen. Immers, de vrijdag is niet zo heel best begonnen door een even onnodige als merkwaardige val op de 500 meter, nota bene in leidende positie. In plaats van relaxt doorstromen naar de volgde ronde wacht er een herkansing. Ze kan het hebben, zo wordt rap duidelijk. “Ik had de bocht voordat ik viel al een klein missertje en toen voelde ik al dat mijn linkermes niet helemaal lekker viel. De bocht erna pakte ik aan zoals ik gewend ben. Het volgende moment voelde ik dat ik minder grip had op links, raakte ik uit balans en vloog ik achterover. Weg volgende ronde, en herkansen.

“Al zou ik het liefst die extra ritten overslaan, ik ben wel blij dat ik nog een kans heb. Om eerlijk te zijn maak ik me er niet zoveel zorgen over. Nu ik ben gecrasht, zal ik van de slechtste startpositie moeten vertrekken. Met de mensen tegen wie ik zal moeten rijden, wordt dat wat anders dan wanneer je toppers tegenover je krijgt. Ik heb er alle vertrouwen in dat het me zal lukken alsnog voor de kwartfinale plaats.”

Hetzelfde verhaal steekt Teun Boer af. Hij hoeft nog geen feest vanwege dat wereldrecord, hij wil eerst andere zaken bewerkstelligen. Net als de jongste Velzeboer, Diede van Oorschot (twee keer) en Itzhak de Laat is de lange Nijmegenaar ‘op z’n bakkes’ gegaan in een race, zijn favoriete sprintdiscipline. Hij is te gehaast geweest, heeft wat andere slippertjes gemaakt in de uitvoering en op de 500 meter betekent dat overwerk. Hij moet lachen bij de herinnering aan een eerdere keer dat zo’n omweg tot de eerste medaille ooit in de World Cup heeft geleid.

“Ik ben content over hoe ik vandaag met de tegenslag ben omgesprongen. Alleen de tijd zal ervoor zorgen dat ik in de herkansing niet een geweldige startplaats zal krijgen. In de eerste ronde kwalificeren er zich twee, dat moet te doen zijn als ik van vier of vijf weg moet. Ik heb meer snelheid dan de anderen, dat weet ik vanzelf. Zolang er een kans is door te gaan, zal ik er alles voor doen.”

Alle uitslagen van dag 1 op het WK staan hier