Yevgeniy Koshkin: het nieuwe sprintfenomeen uit Kazachstan

Na de World Cup in Heerenveen hebben veel buitenlandse schaatsers hun verblijf met een paar dagen verlengd om nog even goed te trainen voor het WK Afstanden in Hamar. De Kazachse delegatie is daarop geen uitzondering. Alleen: Yevgeniy Koshkin lijkt er vandaag niet echt zin in te hebben. Hij draalt – met zijn gezicht weggestopt in een buff en een flapperend trainingsjack om zijn lijf warm te houden – over het ijs van Thialf. De rondjes die hij daadwerkelijk op snelheid schaatst zijn deze middag op twee handen te tellen. Er gaat iets nonchalants uit van de 22-jarige, ook als hij na de training langs de baan rondhangt omdat er nog iemand is die hem wil interviewen.

Iemand is in dit geval ondergetekende. Pawel Abratkiewicz, de Poolse oud-schaatser met een verleden bij de DSB-ploeg die nog altijd uitstekend Nederlands spreekt en sinds een tijdje met de Kazachse schaatsers werkt, orkestreert het allemaal. Ietwat schuchter staat de jongeman iets verderop racefietsen van collega-schaatsers te inspecteren. Als Aleksei Yesin, de Russische coach van Koshkin, van het ijs is, kan het interview beginnen. Hij moet tolken, Koshkin spreekt immers geen woord Engels.

De schaatser maakte de laatste weken naam in het internationale topschaatsen met winst op de 500 meter in Polen. Toegegeven, Jordan Stolz was allesbehalve fit en Jenning de Boo liet verstek gaan om in het veilige Thialf door te trainen in dienst van het WK. Toch is Koshkin met die prestaties ineens kanshebber voor een medaille in Hamar…

Terug naar het begin: Yevgeniy Koshkin kwam op 24 november 2002 ter wereld in Almaty, Kazachstan. Het knulletje was nog maar een kleuter toen zijn ouders hem inschreven bij de lokale ijshockeyclub. Hij kreeg een stick in zijn handen gedrukt en leerde spelenderwijs schaatsen, het spel met de puck schonk hem de behendigheid die hem anno 2025 nog altijd helpt.

IJshockey is een van de grootste sporten in zijn thuisland, maar de spektakelsport was na negen jaar niet meer het belangrijkst voor de jonge Yevgeniy. In het land waar vechtsporten als worstelen en boksen populair zijn en waar voetbal ook hoog aangeschreven staat, koos Koshkin voor ‘de beste voorwaarden’. Die vond hij in het langebaanschaatsen, want op de sportopleiding werd geen ijshockey gespeeld.

“Ik kreeg de keuze welke sport ik daar wilde volgen”, vertelt Koshkin via zijn tolk Yesin. “Aangezien ik goed was op de ijshockeyschaatsen, was de keuze niet moeilijk.” Als veertienjarig jochie zette Koshkin in 2016 zijn eerste schreden op een baan van 400 meter. Coaches zagen dat hij aanleg had om hard te gaan. Nog geen twee jaar na zijn eerste meters op de klapschaats werd hij nationaal kampioen bij de junioren. Er ging geen race voorbij zonder dat Koshkin zijn grenzen verlegde. Daarmee was het al gauw voor elkaar dat hij ook in het buitenland mocht racen.

Hij debuteerde in 2019 op een donkere novemberdag in Enschede in de Junior World Cups. Op de 500 meter noteerde Koshkin 37,63. Niet genoeg om mee te doen voor de dagzege, maar wel hield hij de piepjonge Jordan Stolz (toen 15 jaar oud) achter zich. Zoveel jaren later is de Amerikaan een belangrijke inspiratiebron voor Koshkin. Daarover later meer.

Het leek er lange tijd niet op dat Koshkin een hoogvlieger zou worden. Een podium tijdens de wereldbeker voor junioren in Innsbruck, drie jaar geleden, behoorde tot de hoogtepunten uit zijn carrière. Ook bij de senioren ging het niet vanzelf. Tot vorig seizoen was hij altijd veroordeeld tot een bijrol in de krochten van het internationale schaatsen. “Ik had een slechte conditie”, omschrijft Koshkin de afgelopen winters. “Alleen als ik helemaal tot het gaatje ging, reed ik een 34’er.”

Het keerpunt voor Koshkin kwam in februari tijdens de Asian Winter Games, het evenement dat kort voor de wereldbekers in Polen gehouden werd. “Ik moest medailles winnen om gemotiveerd te blijven”, aldus Koshkin. Dat lukte in Harbin. Op de 100 meter werd hij weliswaar verslagen door Tingyu Gao, maar het zilver was voor de Kazachse sprintbom. Een doorbraak die de bal aan het rollen bracht. “Die medaille was belangrijk omdat ik vertrouwen kreeg in eigen kunnen. Na die zilveren race voelde ik pas wat ik in mijn mars had. Dat hielp mij aan het geloof dat ik het wel degelijk kan.”

De opmars van Koshkin zit voornamelijk in het feit dat zijn techniek verbeterd is, aldus Yesin. En Koshkin zegt zelf: “Ik had vaak last van pijntjes, kon niet goed starten en ik was altijd zoekende naar de juiste manier om een race aan te vliegen.” De tweede 500 meter van de wereldbeker in Tomaszow was een moment waarop alles samen kwam. “Een bijna perfecte race en meteen goud”, zegt Yesin, trots kijkend naar zijn pupil. “Dit is wat ik kan als alles goed gaat”, voegt de hoofdrolspeler zelf toe. Een week later herhaalde hij dat nog eens in Heerenveen, al deed Stolz toen niet mee en had De Boo geen vlekkeloze race.

Abratkiewicz is sinds juni vorig jaar werkzaam bij de Kazachse schaatsbond en volgt de ontwikkeling van Koshkin van dichtbij. “Zijn eerste 100 meter was altijd goed, maar daarna ging het niet zo lekker bij hem. Hij kreeg het niet voor elkaar om een complete race goed te rijden. Elke sporter heeft op een gegeven moment een wedstrijd dat het wel lukt en voor Yevgeniy kwam dat moment in Tomaszow.”

De rappe man uit Almaty houdt de ogen open als hij aan de baan kijkt naar zijn collega’s. Koshkin trainde de afgelopen maanden om de bochtentechniek van Stolz onder de knie te krijgen. “Niks nieuws of speciaals, gewoon kopiëren wat andere jongens doen.” Beide mannen knikken overtuigend op de vraag of dat dé reden van Koshkins opmars is.

De start is op dit moment het sterkste wapen van Koshkin. Zijn winnende 34,52 in Tomaszow begon met een opening 9,47. Een week later opende hij in Heerenveen met 9,36 en 9,35. Daarmee is hij veruit de snelste van het veld op de eerste 100 meter en pakt hij normaal gesproken minimaal twee tienden op Stolz en De Boo. “Dat komt door mijn verleden als ijshockeyer, dat is het geheim: ik heb geleerd om explosief te zijn en in korte tijd veel snelheid te maken”, zegt hij.

Coach Yesin voegt met een brede glimlach toe: “Dat doen ze hier in Nederland niet veel, hè.” Na die opening 9,35 zette Koshkin zijn persoonlijk record vorige week op 34,30, goed voor zijn tweede wereldbekerzege. “Zijn opening is speciaal”, zegt Abratkiewicz. “Als hij nog iets meer uit zijn rondje haalt, kan deze jongen heel bijzondere dingen laten zien.”

Het blijft voorlopig bij de 500 meter, weet Koshkin. Op de 1000 meter (Koshkin heeft een pr van 1.11,29) kan hij zich niet meten met mannen als De Boo en Stolz. "Als ik het maximale eruit haal, is het niet genoeg om vooraan mee te doen. Mijn lichaam kan dat op dit moment niet aan, zo simpel is het. De 500 meter blijft mijn belangrijkste afstand." De kilometer onder de knie krijgen is een zorg voor later en heeft momenteel geen enkele prioriteit.

Koshkin heeft vooral op de 500 meter wat in zijn mars, is ook de overtuiging van Yesin. Maar of dat volgende week tijdens het WK in Hamar al tot uiting komt, is nog maar de vraag. Koshkin zelf tempert de verwachtingen in ieder geval. “Jordan was niet fit, Jenning reed geen vlekkeloze race”, zegt hij. “Misschien had ik geluk. Dat ik nu op alle posities op het podium heb gestaan, bewijst dat ik op de goede weg ben. Als zij in topvorm zijn, wordt het moeilijk ze te verslaan. Ik ga mijn races uitvoeren zoals ik het geleerd heb. Lukt dat, dan maak ik kans op een medaille. Maar ik heb niet de illusie dat ik Jordan en Jenning volgende week versla.”

Vrijdag staat de 500 meter voor mannen op het programma. Klik hier voor meer informatie over het WK Afstanden.