Dit is het verhaal van twee verloren races (en een enkel in het ijs). De een omdat hij het zelf heeft laten liggen, de ander omdat er door de regels van het spel écht niet meer heeft ingezeten. Wanneer je zo de focus hebt op het winnen van goud, is de derde plaats een klassering die later wat waarde krijgt, bij het opmaken van een sportleven vol opoffering, ontelbaar veel dreunen en altijd minder hoogtepunten dan gewenst. Tegen die tijd zal er bij de streber pur sang vast een lachje af kunnen.
Zaterdagmiddag, in het prima bezette Capitol indoorstadion van Beijing, ontbreekt dat sentiment. Er zal vast wat woede in het tengere lijf hebben gezeten bij Jens van ’t Wout die eruit moet na de deceptie van een minuut of twintig eerder. Of frustratie, omdat hij bepaald niet de slimst gereden race achter de rug heeft in de eerste finale op het WK Shorttrack. Die twee componenten ballen zich samen in een explosie van snelheid, met als resultaat een nieuw Nederlands record op de 500 meter: 39,877 seconden.
Hij zal het de rest van het weekend als een feitje van nul en generlei waarde beschouwen. Goed vijf honderdsten sneller dan hij op 6 november 2022 in Salt Lake City is geweest. Leuk voor de statistieken. Basta. Van ’t Wout is in de Chinese hoofdstad om de concurrentie op z’n lazer te geven, en effectief shorttrack dat zijn loopbaan steeds meer begint te typeren om te zetten in blinkende medailles. Tegelijkertijd beseft de import-Fries van 23 dat het aantal kansen op grote prijzen als individuele wereldtitels schaars is. En wanneer meneer dan ook nog eens in bloedvorm steekt, maar die verkwanselt door een tactisch onbenullige koers te rijden en door een terechte penalty het brons op de 1500 meter ziet afgenomen worden, zegeviert alleen het chagrijn.
Met de kans op nog twee keer goud op de slotdag van het WK kost het Xandra Velzeboer weinig moeite de focus vast te houden. Twee plakken heeft ze er in elk geval alweer bij: op de 1000 meter, en samen met het drietal Michelle Velzeboer, Zoë Deltrap en Diede van Oorschot, op de vrouwenaflossing.
Tegen de powervrouwen Hanne Desmet (die bekendstaat om haar lange sprints buitenom) en de Canadese Courtney Sarault had Velzeboer het zaterdagmiddag moeilijk. Omdat ook Arianna Fontana zich altijd nadrukkelijk bemoeit met het wedstrijdverloop, moest de Culemborgse een keuze maken op het moment dat de Italiaanse en Sarault naar de kop in de wedstrijd snelden. Desmet bleef toen nog zitten, vertrouwend op haar eindschot en Velzeboer deed hetzelfde. Toen haar vroegere trainingsgenote uit België het slotoffensief begon en in een ruk doordraafde naar de eerste positie, moest Xandra passen. Fontana wist ze nog in te rekenen, Sarault was een brug te ver.
Zijn optreden detoneert bovendien geweldig in de serie van genadeloze, smetteloze ritten eerder op de dag. Als er iemand in het mannenveld, naast de man die statistisch gezien zijn favorietenrol waarmaakt (William Dandjinou), opvalt, is hij het. Dat ziet zijn eigen bondscoach Niels Kerstholt al de gehele week – begrijpelijk – maar evengoed de teamchef van de Canadezen, Marc Gagnon. “Niemand schaatst de wedstrijden tactisch beter dan Jens. Op sommige momenten heeft hij bewezen zelfs ongrijpbaar te zijn. Kijk, wij hebben in onze ploeg veel jongens die tot de wereldtop behoren in hun specialiteit. Van ’t Wout kan net als William alles. Voor mij staan hij, en misschien de Italiaan Pietro Sighel op het niveau van Dandjinou”, aldus de oud-shorttracker.
Niet in de eindstrijd van anderhalve kilometer. Waar Sighel onderweg reeds sneuvelt door een uitglijder op het ijs, voelt Van ’t Wout na de felle strijd aan dat de huldiging niet voor hem is bestemd. In zijn drang de uitzichtloze positie, manoeuvrerend op de vierde of vijfde plaats achter de brede rug van met name de Vlaamse reus Stijn Desmet, om te buigen probeert hij tegen het einde binnendoor op te schuiven. Hij toucheert eerst een Koreaan, daarna de Australiër Brendan Corey die uit balans naar buiten schiet. De 3 op het scorebord met zijn naam erachter verandert dan ook in PEN (penalty).
Bij het voorstellen van het vijftal racers voor de 500 meter is het cijfer 4 aan Jens gekoppeld. Geen prettig vooruitzicht, de vierde startplek op de lijn waar de onnavolgbare Steven Dubois aan de binnenkant mag vertrekken en nog twee man (Denis Niksiha en Stijn Desmet) beter gepositioneerd zijn dan de Nederlandse troef. De volgorde is gebaseerd op de tijden van de halve finale. Van ’t Wout vecht veertig seconden als een leeuw. Hij schuift een stek op, achter – inderdaad - Dubois en Nikisha. IJzer laat zich ook op een baantje van een goede 110 meter niet met handen of schaatsen breken. Een bronzen medaille mag daarom geteld worden. In het geval van Jens is het een teken van veerkracht.
Zeker in de wetenschap dat hij ‘z’n kop volledig is kwijtgeraakt’. Dat zijn letterlijke woorden wanneer hij de film van de dag terugdraait. Die 1500 meter is verworden tot een grote wanhoopsactie van twee minuten waarin hij zichzelf niet herkent. De naam William passeert, natuurlijk. D-a-n-d-j-i-n-o-u. Gerespecteerde kwelgeest in het peloton. Die had-ie moeten inpakken. “Maar Dandjinou heeft veel slimmer gereden. Wat ik gedaan heb en waarom? Geen idee, echt geen idee. Ik kan je geen zinnig antwoord geven. Ik was aan het schaatsen en ik deed maar wat, zonder een seconde in die race te zitten. Onbegrijpelijk. Ik wilde graag vóór William zitten, omdat ik weet dat hij het lastig vindt zodra hij in de groep verzeild raakt. Misschien is dat de reden waarom het zo is afgelopen, daar te veel mee bezig zijn. Dom, dom, dom”, aldus Van ’t Wout die nog een arbitrale (?) zeperd te verwerken heeft gekregen aan het einde van de mannenrelay (halve finale), in de vorm van weer een penalty.
Contact tussen hem en de Chinees Shaoang Liu heeft de finaleplaats gekost. Liu’s arm op het ijs zou ook als een blokactie kunnen worden uitgelegd, maar de overtreding die de Nederlandse ploeg de nek omdraait is vrij vertaald ‘van achteren inkomen’ bij Liu. De meningen erover zijn verdeeld, aan de uitslag is niets meer te wijzigen. De clinch tussen de twee slotrijders heeft mogelijk ernstigere gevolgen, want een ‘happende’ schaatspunt is funest geweest voor de rechterenkel van Van ’t Wout die is dubbel geklapt. Lopen gaat wel, maar het bezorgt hem veel last. “Och, als de zwelling niet groter wordt en ik morgen gewoon mijn schoen pas, schaats ik weer. Alles of niets hè, het is toch het einde van het seizoen. Ik ging afgelopen zomer ook lekker, nadat ik aan mijn enkel was geopereerd”, besluit hij nonchalant grinnikend.
Alle uitslagen van dat 2 op het WK staan hier